Ysbrydolwyd Tasha, sy’n hanu o galon canolbarth gorllewin Cymru, i ystyried mabwysiadu yn ystod ei harddegau. Wedi’i swyno gan raglenni dogfen yn arddangos cartrefi plant amddifad ledled y byd, teimlai awydd cryf i ddarparu cartref cariadus i blant mewn angen. Ar ôl dod yn athrawes, gwelodd Tasha yn uniongyrchol nifer y plant oedd angen cartrefi cariadus a chefnogol yn y DU – a sylweddolodd y gallai ei breuddwyd o fabwysiadu fod ychydig yn nes at adref.

Dechreuodd ei thaith gydag e-bost ymholiad yn 2013, gan ei harwain i fod yn fabwysiadwr sengl o ddau blentyn ag anghenion addysgol arbennig.

Dyma stori Tasha.

“Pan anfonais fy ymholiad cychwynnol i fabwysiadu, dywedodd fy nheulu wrthyf na fyddent eisiau fi oherwydd fy mod yn sengl, rwy’n gweithio’n llawn amser fel athrawes, mae gennyf gi, a meddyliais, ‘Wel pwy ydyn nhw i benderfynu? A pham na fydden nhw eisiau fi?’

“Fe es i i’r broses gyda meddwl agored iawn. Nid oedd gennyf lun yn fy meddwl o ba fath o blentyn yr hoffwn ei fabwysiadu. Nid oedd rhyw neu ethnigrwydd yn rhywbeth yr oedd yn well gen i, ond fe wnes i rannu y byddwn i’n ceisio cadw grwpiau o siblingiaid gyda’i gilydd os oedd yn addas ar gyfer fy sefyllfa i.”

“Roeddwn i’n gwybod bod plant hŷn yn aml yn aros yn hirach i gael eu mabwysiadu, a dywedais wrth fy ngweithiwr cymdeithasol y gallai mabwysiadu plentyn hŷn fod yn fwy addas i mi, yn enwedig o ystyried y costau gofal plant fel mabwysiadwr sengl.

“Roedd y broses gyfan yn gynhwysfawr ac yn drylwyr ond yn angenrheidiol, er roeddwn i’n meddwl y byddai’n cymryd mwy o amser gan fod rhai pethau yn fy erbyn, fel bod dros bwysau a bod yn sengl. Fodd bynnag, gan fy mod yn fabwysiadwr sengl, dim ond un person yr oedd yn rhaid iddynt ei asesu, felly teimlaf fod hynny wedi cyflymu’r broses.

“Pan gefais fy nghymeradwyo, dywedodd fy ngweithiwr cymdeithasol wrthyf am fachgen a merch, a oedd yn dod o grŵp o siblingiaid o bedwar (roedd eu brodyr a chwiorydd hŷn mewn gofal maeth hirdymor).

“Roeddwn i’n betrusgar i ddechrau gan fy mod wedi mynegi hoffter o blant oedran ysgol. Fodd bynnag, cymerais fy amser i’w ystyried a sylweddoli y byddai’r hynaf yn dechrau yn yr ysgol ar ôl fy mlwyddyn i ffwrdd ar ôl cael ei fabwysiadu. Roeddwn hefyd yn ffodus iawn gan fod y tîm mabwysiadu wedi gallu rhoi rhywfaint o gymorth ariannol at ei gilydd i helpu gyda chostau gofal plant i’r ieuengaf.

“Gwnaeth fy ngweithiwr cymdeithasol lawer o waith gyda mi ar yr hyn i’w ddisgwyl gyda’r cyfnod rhagarweiniol – fe wnaethom greu llyfryn lluniau a rhoddais anrhegion bach fel tedi bêrs a thlysau i’w helpu i ddod yn gyfarwydd â mi.

“Roedd y cyfnod cyflwyno o bythefnos yn feichus, ond dilynais y canllawiau yn ofalus iawn.

“Ar ôl iddyn nhw gyrraedd, fe wnes i gadw at y drefn a sefydlwyd gan eu gofalwyr maeth i leihau aflonyddwch yn eu bywydau.

“Bu fy mherthnasau yn hael yn prynu dillad a theganau ar eu cyfer. Fodd bynnag, er mwyn osgoi eu llethu gyda gormod o eitemau newydd, fe wnes i storio’r anrhegion hyn yn fy ngarej gan fod ganddyn nhw eiddo eisoes.

“Rwy’n meddwl bod fy nheulu’n nerfus i ddechrau gan eu bod yn byw dros ddwy awr i ffwrdd ac ni fyddent wrth law i roi cymorth. Fodd bynnag, roedd fy mam yn rhan o’r cyfnod ‘dod adref’, a phan wnaethon ni eu rhoi i’r gwely ar y noson gyntaf, fe wnaethon nhw setlo mor gyflym. Edrychais ar fy mam a meddwl, ‘Beth nawr?’ oherwydd i bopeth fynd yn annisgwyl o esmwyth.

“Er eu bod wedi addasu’n dda, yn y dyddiau cynnar, roeddwn i’n teimlo’n euog i ddechrau, yn enwedig ar gyfer fy ieuengaf, a oedd wedi bod gyda’i ofalwr maeth ers oedd yn chwe wythnos oed, felly mae’n rhaid ei bod hi wedi bod yn anodd ffarwelio.

“Mae gan fy mhlant anghenion dysgu ychwanegol; mae gan fy mab ddiagnosis swyddogol, ond rydym yn dal i aros i weld y pediatregydd ar gyfer fy merch. Roedd y gofalwr maeth wedi fy rhybuddio am lefelau egni uchel fy mab, felly nid oedd ei ddiagnosis yn sioc pan oedd yn hŷn; gyda fy merch mae hi wedi bod ychydig yn anoddach gweld yr arwyddion.

“Efallai y bydd rhai heriau yn gysylltiedig â’u hanghenion ychwanegol, ond rydym wedi cymryd camau breision fel teulu. Fel unrhyw blentyn, fe fyddan nhw’n wynebu rhwystrau wrth iddyn nhw dyfu.

“I’r rhai sy’n meddwl am fabwysiadu, yn enwedig plant ag anghenion mwy cymhleth, byddwn yn cynghori i chi fynd amdani. Yn union fel gyda phlant biolegol, ni allwch ragweld popeth, ac nid yw mabwysiadu yn wahanol.”

Darllenwch fwy am yr ymgyrch #DewisTeulu ar wefan Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol

Rydym wedi creu’r pecyn hwn o weithgareddau Nadolig hwyliog a hawdd y gallwch eu gwneud gartref!

Mae’r pecyn yn cynnwys gweithgareddau y 12 Diwrnod o Chwarëusrwydd sydd i’w gweld yma

Awgrymiadau Da ar gyfer helpu eich Plentyn Mabwysiedig dros gyfnod y Nadolig

Mae gan bob un ohonom ein hymateb ein hunain i gyfnod yr ŵyl. I lawer ohonom, mae ein mwynhad o’r adeg hon o’r flwyddyn yn ymwneud ag atgofion o’n plentyndod a’r awydd i greu profiad hudolus, llawen i’n plant ein hunain.

Wrth i ni wneud hyn, efallai y byddai’n werth myfyrio ar agweddau ar y Nadolig a allai, i rai plant mabwysiedig, fod yn heriol hefyd.

Rheoli cyffro emosiynol

Mae llawer o blant mabwysiedig yn cael anawsterau o ran hunanreoleiddio, neu reoli emosiynau cryf i fod yn ddigyffro ac yn hamddenol. Os mae eich plentyn wedi colli profiadau allweddol, cydreoleiddiol yn gynnar mewn bywyd, mae’n ddigon posibl y bydd yr hunanreoleiddio hwn yn parhau i fod yn anodd iddo ar adegau. Gall anawsterau rheoli emosiynau cryf fod yn gymaint o her pan fo’r emosiynau’n ymwneud â chyffro â phan fyddant yn gysylltiedig ag ofn neu bryder. O ganlyniad, gall y cyffro yr ydym weithiau’n ei annog dros y Nadolig, arwain at ddagrau. Efallai bod angen dull wedi’i addasu a chymorth ychwanegol ar eich plentyn i reoli amser partïon. Mae’n bosibl bod angen eich help arno i aros yn gyfforddus yn emosiynol ac yn seicolegol ar adegau cyffrous iawn. Gall ymgysylltu â’ch plentyn mewn gweithgareddau tawel, araf, gan ddefnyddio tonau tawel, melodig, cyffwrdd rhythmig a symud ac anadlu’n araf ac yn ddwfn fod yn effeithiol wrth ei helpu i ddod â chyffro emosiynol na all ei reoli i gyflwr y mae’n gallu ymdopi ag ef. Yn achos eich plentyn, mae’n bosibl bod cyffro emosiynol yn annioddefol iddo a’i fod yn teimlo’n anniogel ar y cam penodol hwn o’i ddatblygiad. Efallai ei fod yn dyheu am ecwilibriwm emosiynol, ac efallai eich bod yn teimlo y gall amser parti gael ei oedi.

Cyfleu eich argaeledd

I lawer o blant mabwysiedig, gall newid a phontio ysgogi ymdeimlad o ofn a phryder. Fel arfer, mae’r Nadolig yn cynnwys mwy o ymwelwyr â’n cartrefi, neu fwy o ymweliadau â chartrefi eraill, y gall rhai ohonynt fod yn annisgwyl. Gallai hyd yn oed lleoedd cyfarwydd fod yn llawer prysurach nag arfer. Gall fod yn hawdd i blentyn mabwysiedig deimlo ei fod ar goll, bod neb yn sylwi arno a’i fod yn cael ei anghofio mewn torf. Gall fod yn anodd iddo deimlo’n sicr eich bod yn meddwl amdano. Os ydych yn sgwrsio ag eraill, gall ymddangos bod eich argaeledd iddo wedi’i leihau. Mae’n bosibl y bydd yn gweld hyn fel bygythiad i’w ddiogelwch. Gall cynnal cysylltiad â’ch plentyn drwy gydol profiadau o’r fath leihau unrhyw ansicrwydd. Gallwch gyfleu’r ffaith eich bod yn parhau i feddwl amdano drwy ddulliau cynnil megis cyffwrdd corfforol, gwên aml neu winc a thrwy ei gynnwys yn eich sgyrsiau. Mae ei gadw’n agos a chyfleu bod eich ffocws yn parhau’n gadarn arno yn debygol o helpu i gynnal ei ymdeimlad o ddiogelwch. Yn dibynnu ar broffil datblygiadol presennol eich plentyn, efallai y byddwch yn penderfynu lleihau nifer y bobl yr ydych yn rhyngweithio â nhw dros gyfnod yr ŵyl.

Rheoli newid a chynnal trefn

Mae’r Nadolig fel arfer yn gyfnod llawn syrpreisys a newidiadau amlwg i’n harferion arferol. Gall yr anhysbys a’r anrhagweladwy fod yn destun ofn a straen sylweddol i lawer o blant a phobl ifanc mabwysiedig. Mae’n ddigon posibl y bydd syrpreis a fwriedir i fod yn ddymunol yn cael ei brofi fel sioc sy’n ysgogi pryder. Er y gallai cadw at drefniadau arferol yn llym deimlo fel rhigol i rai ohonom, i lawer o blant a phobl ifanc mabwysiedig mae’n allweddol i’w hymdeimlad o ddiogelwch, yn enwedig ar adeg pan fo newidiadau amlwg o’u hamgylch o ran gweithgareddau, emosiynau a hyd yn oed ein nwyddau cartref. Mae’n debygol o fod o gymorth i gynnal eich arferion dyddiol allweddol, fel amseroedd bwyd, amser gwely ac ymarfer corff yn yr awyr agored gymaint â phosibl. Efallai bod eich plentyn yn debygol o elwa o amserlen weledol sy’n dangos yn glir unrhyw newidiadau i’r drefn arferol ac yn rhoi digon o gyfle i siarad am yr hyn y gallai unrhyw newidiadau ei olygu. Er enghraifft, gallai hyn gynnwys y ffaith y bydd ffrind neu aelod estynedig o’r teulu yn rhoi rhodd iddo, a sut y gall ymateb. Efallai mai lleihau syrpreisys, neu eu hosgoi, yw’r opsiwn mwyaf caredig. Mae cynnwys eich plentyn wrth strwythuro newidiadau angenrheidiol i’r drefn arferol yn debygol o’i helpu i deimlo ymdeimlad o reolaeth. Er enghraifft, ei ofyn i’ch helpu i godi’r addurniadau yn hytrach na rhoi syrpreis iddo drwy ei wneud wrth iddo yn yr ysgol neu’r gwely.

Siôn Corn

Mae Siôn Corn yn ysgogi amrywiaeth o feddyliau a theimladau mewn plant. Er bod rhai plant yn dwlu ar Siôn Corn ac yn dymuno iddo ddod yn fwy aml… i rai eraill mae’n ddyn rhyfedd, anhysbys sy’n gwisgo cuddwisg ac sy’n anghyfarwydd iawn. Efallai y bydd awgrym ei fod wedi bod yn eu gwylio drwy gydol y flwyddyn i fonitro’u hymddygiad a phenderfynu a ydynt yn gallu cael yr anrhegion sydd ganddo. Yn ogystal â hynny, mae’n dod i mewn i gartrefi dan glo – hyd yn oed i ystafelloedd gwely plant o bosibl – yng nghanol y nos, heb i neb sylwi arno a chyda chaniatâd eu rhieni. I rai plant y mae eu profiadau cynnar wedi’u gwneud yn orwyliadwrus i fygythiadau, gallai Siôn Corn greu mwy o ofn na llawenydd – a gallai hefyd godi materion poenus yn ymwneud â chywilydd a hunanwerth. Efallai yr hoffech ystyried sut, ac i ba raddau, y mae’n ymddangos dros y Nadolig.

Ymwybyddiaeth o sbardunau synhwyraidd

Bydd y rhan fwyaf ohonom yn gallu nodi golygfeydd, synau, arogleuon a blas penodol o’r Nadolig sydd, i ni, yn ennyn atgofion neu gyffro. Gallai hyn fod yn wir am eich plentyn hefyd. Fodd bynnag, nid yw’n anghyffredin i blant sydd wedi profi adfyd cynnar fod ag anawsterau integreiddio synhwyraidd. Yn enwedig os/pan fydd dan straen ac yn gweithredu yn y modd goroesi, efallai y bydd yn orwyliadwrus, yn effro i’r holl wybodaeth synhwyraidd sy’n dod i mewn, ac, yn dilyn hynny, yn methu â hidlo gwybodaeth ymylol. Felly, efallai y bydd amgylcheddau synhwyraidd uchel yn ormod iddo ac yn achosi straen. Goleuadau llachar a fflachio eithriadol; cerddoriaeth uchel, canu a chlychau; arogleuon newydd pwerus; a gallai siopau prysur, caffis, bwytai neu ganol trefi fod yn anghyfforddus neu’n anodd eu goddef.

I rai plant mabwysiedig, mae posibilrwydd hefyd y gallai rhai o synau, golygfeydd neu arogleuon y Nadolig ysgogi atgofion synhwyraidd sy’n ymwneud â phrofiadau brawychus, llawn straen o’u dyddiau cynnar – h.y. atgofion nad ydynt yn eu cofio’n ymwybodol ond sy’n eu hatgoffa o’r emosiynau a’r synhwyrau yr oeddent yn eu teimlo ar y pryd. Yn anffodus, rydym yn gwybod bod cynnydd mewn achosion o wrthdaro teuluol a thrais domestig dros gyfnod yr ŵyl. Os yw hyn yn debygol o fod wedi bod yn wir yn achos eich plentyn, dylech gadw mewn cof yr ystyron anymwybodol sy’n gysylltiedig â phrofiadau synhwyraidd Nadoligaidd iddo. Efallai y bydd plant sydd ag atgofion ymwybodol o’r Nadolig cyn iddynt ymuno â’ch teulu yn gweld bod yr adeg hon o’r flwyddyn yn sbarduno meddyliau a theimladau anodd, poenus o amgylch eu hunaniaeth, eich gallu i’w caru, eu hunanwerth, eu hymdeimlad o berthyn a’r colledion y maent wedi’u profi. Bydd sylwi ar newidiadau emosiynol a siarad am eu teimladau, derbyn a dilysu meddyliau a theimladau a allai ymddangos yn anghyson o ran awyrgylch yr ŵyl, yn helpu eich plentyn i deimlo’n fwy diogel er gwaethaf ei bryderon.

Rheoli disgwyliadau

I’r rhan fwyaf o blant mae’r Nadolig yn eu dysgu i ddisgwyl a bod yn amyneddgar wrth aros am bethau da. Gall y cyfnod cyn Dydd Nadolig, sy’n llawn gobeithion a dymuniadau, ymddangos i bara am amser hir. Mae’n werth cofio y gallai ansicrwydd ac aros o’r fath ysgogi pryder annioddefol i blant sydd wedi cael trafferth i gael gofal sylfaenol cyson yn hanesyddol. Gallai mabwysiadu ymagwedd fwy tawel tuag at adfent, rhestrau’r Nadolig a rhagweld anrhegion fod yn llawer mwy cyfforddus i’ch plentyn. Efallai y gwelwch fod nifer fach o anrhegion yn gwneud y Nadolig yn fwy tawel ac yn fwy hamddenol na pentwr enfawr o anrhegion sy’n ormod i’r plentyn ac yn ei ddrysu. Efallai yr hoffech chi agor anrhegion fesul un drwy gydol y dydd neu hyd yn oed dros nifer o ddyddiau.

Siapo’r Nadolig ar gyfer eich teulu

Ystyriwch ymlaen llaw nodweddion pwysicaf Nadolig llwyddiannus i’ch teulu chi. Dylech dderbyn y bydd hyn yn wahanol i bob teulu ac y gallai blaenoriaethu anghenion eich plentyn olygu eich bod yn egluro i deulu a ffrindiau ehangach bod angen i chi wneud pethau’n wahanol eleni. Byddwch yn ymwybodol iawn o’ch lefelau straen eich hun a chreu Nadolig sy’n eich galluogi i ymlacio, bod yn chwareus a mwynhau cwmni eich gilydd – yn ogystal â mwynhau peth amser i chi’ch hun.

Yn gryno, mae pob un ohonom wedi ein siapo gan ein profiadau ac, fel y cyfryw, er y gallem gael ein hunain yn yr un sefyllfa ag un arall, byddwn yn debygol o gael ymatebion penodol. Yn wir, gallai’r hyn sy’n dod â chyffro a llawenydd i un person greu ofn, pryder a straen i berson arall. I lawer o blant a phobl ifanc mabwysiedig, daw’r llawenydd mwyaf o’r ymdeimlad o ddiogelwch sy’n deillio o gysondeb, rhagweladwyedd a chefnogaeth i reoli cyffro emosiynol, beth bynnag fo’r emosiwn dan sylw.

Yn sicr, nid yw hyn yn awgrymu eich bod yn mabwysiadu ymagwedd debyg i Scrooge at y Nadolig, ond yn hytrach i fod yn ymwybodol o broffil datblygiadol presennol, unigol eich plentyn fel y gallwch siapo Nadolig eich teulu yn unol â hynny.

Dymunaf Nadolig hapus ac iach i bob un ohonoch!

Profiadau Mabwysiadwyr:

Rhys – Mabwysiadwr

Mae’r erthygl wedi ein helpu i fyfyrio ar yr hyn sydd wedi bod yn digwydd yn ddiweddar gyda’n mab. Mae wedi bod yn siarad yn obsesiynol am Elffyn, ac roedd yn dangos arwyddion o bryder ers iddo ddychwelyd eleni. Nid ydym erioed wedi siarad am Elffyn yn mynd yn ôl i Siôn Corn na’i fod yn cadw llygad arno. Darganfuom yn ddiweddar fod yr ysgol wedi cyflwyno Elffyn, a oedd yn gwylio’r plant. Mae hyn wedi ein sbarduno i ddweud y gwir wrth ein man, bod ei Dadi wedi bod yn symud Elffyn bob nos, ac mae’r pryderon bellach wedi mynd, ac mae pethau wedi dychwelyd i gyflwr tawelach.

Daniel – Mabwysiadwr

Yn ddiweddar, mae ein mab wedi bod yn arddangos arwyddion o gael anhawster gyda’i emosiynau yn yr ysgol ac yn y cartref. Mae arferion wedi’u newid oherwydd ymarfer ar gyfer cyngherddau Nadolig, gorymdaith Siôn Corn gyda’r Afancod a phethau eraill. Aeth ein haddurniadau i fyny penwythnos olaf mis Tachwedd, a oedd, ar ôl myfyrio, yn rhy fuan iddo. Mae’r stori hon wedi ein hatgoffa bod angen i ni gofio bod cadw pethau’n dawel a chyfathrebu â’r ysgol yn fwy, yn ystod y cyfnod cyn y diwrnod mawr, yn bwysig i’w gefnogi drwy’r cyfnod anodd hyd at y Nadolig.

Catrin – Mabwysiadwr

Roedd fy mab bob amser yn cael trafferth gyda’r Nadolig gan fod cymaint yn canolbwyntio ar ddrwg a da, yn enwedig yn yr ysgol! Roedd yn cael trafferth rheoleiddio ei emosiynau, a achosodd ymddygiad negyddol, ac roedd bob amser yn cael trafferth gyda theimladau o gywilydd. Teimlai ei fod yn ddrwg ac oherwydd hyn byddai’n meddwl ei fod ar y rhestr ddrwg yn awtomatig ac na fyddai Siôn Corn yn dod. Roedd ei bryderon bob amser yn cynyddu tua’r Nadolig, ond dyma rai o’r pethau a wnes i i leddfu ei bryderon.

1. Gwnaethom atgyfnerthu bod Siôn Corn yn dod i’n tŷ ni waeth beth.
2. Roedd Noswyl Nadolig yn gyfnod o bryder, gan nad oedd unrhyw beth yr oeddem yn ei ddweud yn dileu’r teimlad hwnnw bob amser na fyddai Siôn Corn yn dod. Felly, daethom o hyd i Ap Santa Tracker lle gall y plant weld pa wlad lleoliad Siôn Corn. Fe wnaethom hefyd gyflwyno anrheg Noswyl Nadolig o pyjamas newydd, sliperi, a siocled poeth a DVD newydd (cyn ffrydio). Byddai Siôn Corn yn cynnwys llythyr a ddywedodd, “mwynhewch eich Noswyl Nadolig, byddaf yn ôl yn nes ymlaen i adael eich prif anrhegion”. Roedd hyn yn llwyddiant mawr am ei fod yn teimlo’n sicr bod Siôn Corn yn dod a hefyd yn rhoi rhai danteithion iddo eu mwynhau ar Noswyl Nadolig.
3. Ni fyddwn byth yn rhoi ein haddurniadau Nadolig i fyny tan tua 1-2 wythnos cyn y Nadolig. Gyda chymaint o newidiadau yn yr ysgol a chyda phartïon ychwanegol i fynd iddynt, roeddem yn cadw bywyd cartref mor dawel a normal cyhyd ag y gallem.

Mae’r stori hydrefol swynol hon yn rhannu profiad pwmpen sy’n edrych ac yn teimlo’n wahanol ac sy’n ofni na chaiff ei bigo byth. Mae gwrach garedig yn ei helpu i weld pa mor hudolus ydyw mewn gwirionedd, gan newid y ffordd y mae’n gweld ei hun am byth. Mae’r stori odli dyner hon yn annog hunan-ddebyniad ac i ni gofleidio ein gwahaniaethau.

Mae’r llyfr wedi’i ysgrifennu a’i ddarlunio gan Rachel Cook, Gweithiwr Cymorth Mabwysiadu ym Mabwysiadu Canolbarth a Gorllewin Cymru (a ysgrifennodd hefyd ‘Dewi’r Diogyn yn mynd yn ol i’r ysgol’) gyda’r nod o helpu pob plentyn a allai deimlo eu bod yn wahanol. Y gobaith yw y byddan nhw’n gallu uniaethu â phryderon y bwmpen berffaith amherffaith, gan ganiatáu iddynt deimlo eu bod yn arbennig.

“I bob plentyn sy’n darllen y llyfr hwn… boed iti fod yn ddewr fod yn ti dy hun.”

Lawrlwythwch gopi o ‘Y Bwmpen Berffaith Amherffaith’

Mae Rachel wedi creu llyfr gweithgareddau i deuluoedd gwblhau a chynlluniau gwersi i gyd-fynd â’r llyfr i ysgolion ei ddefnyddio, i gefnogi’r neges o hunan-dderbyn, hunan-barch, a chyfeillgarwch ymhellach.

Mae arnom angen mabwysiadwyr o amrywiaeth o gefndiroedd fel y gallwn osod plant gyda theuluoedd ac unigolion sy’n rhannu’r un diwylliant, iaith a chrefydd, ac mae llawer o bobl bellach yn penderfynu dechrau teulu yn ddiweddarach mewn bywyd.

Yr hyn sydd o ddiddordeb i ni yw beth y gallwch chi ei gynnig i fywyd plentyn. Yn y pen draw, eich gallu chi i ymrwymo i roi cartref cariadus a pharhaol i blentyn fydd yn gwneud gwahaniaeth.

Mae llawer o resymau pam y mae pobl yn meddwl nad ydynt yn gymwys i fabwysiadu, ond dyma rai o’r mythau sy’n ymwneud â mabwysiadu.

Myth #1: Rwy’n rhy hen i fabwysiadu

Nid oes terfyn uchaf o ran oedran ar gyfer mabwysiadu, yr unig amod sy’n gysylltiedig ag oedran ar gyfer mabwysiadu yw bod yn rhaid i chi fod dros 21 oed. Byddwn yn ystyried amgylchiadau unigol pob ymgeisydd gan gynnwys gwneud yn siŵr bod eich iechyd mewn cyflwr da, bod gennych rwydwaith cymorth da, a’ch bod yn debygol o allu cefnogi plentyn mabwysiedig nes ei fod yn oedolyn. Ond mae llawer o bobl yn eu 40au a’u 50au wedi mabwysiadu plant yn llwyddiannus.

Myth #2: Ni allaf fabwysiadu oherwydd fy mod i’n LGBTQ +

Daeth cyfraith i rym yn Rhagfyr 2005 yn rhoi’r hawl i gyplau o’r un rhyw fabwysiadu. Os ydych chi’n gwpl o’r un rhyw, does dim angen i chi fod mewn Partneriaeth Sifil neu’n briod i fabwysiadu, bydd angen i chi ddangos eich bod chi’n cyd-fyw mewn perthynas barhaus.

Myth #3: Ni allaf fabwysiadu oherwydd fy mod i’n sengl

Mae’n gamdybiaeth yn aml bod yn rhaid bod yn briod i fabwysiadu. Fodd bynnag, gall person sengl fabwysiadu os yw’n dymuno cael plentyn yn rhan o’i fywyd. Rydym yn croesawu ymholiadau gan bobl Sengl o bob rhyw. Byddwn yn trafod y gefnogaeth sydd gennych o’ch cwmpas yn ystod y broses asesu.

Myth #4: Nid ydym yn briod, felly ni fyddwn yn cael mabwysiadu

Mae modd i chi fabwysiadu plentyn ni waeth beth yw eich statws priodasol – p’un a ydych chi’n sengl, yn ddibriod neu mewn partneriaeth sifil. Fel arfer, argymhellir eich bod chi a’ch partner wedi byw gyda’ch gilydd am o leiaf flwyddyn cyn dechrau ar eich taith fabwysiadu, ond cyhyd â’ch bod yn gallu dangos eich bod mewn perthynas sefydlog, barhaus a chadarn, byddwch yn gallu gwneud cais ar y cyd i fabwysiadu plentyn.

Myth #5: Nid wyf yn berchen ar fy eiddo fy hun, felly nid wyf yn gymwys i fabwysiadu plentyn.

Does dim angen i chi fod yn berchen ar eiddo i fabwysiadu plentyn. Os oes gennych gytundeb rhentu sefydlog yn yr eiddo yr ydych yn ei rentu, gellir eich ystyried i fabwysiadu plentyn. Yn ddelfrydol, bydd angen ystafell wely sbâr arnoch chi ar gyfer plentyn mabwysiedig; mae’n bwysig bod ganddynt le iddyn nhw eu hunain. Gall hefyd fod yn ddefnyddiol iawn wrth fabwysiadu plentyn ychydig yn hŷn, oherwydd gall meithrin perthynas â phlant presennol yn y teulu gymryd amser.

Myth #6: Rwy’n gweithio’n amser llawn, felly nid oes modd fy ystyried i fabwysiadu plentyn.

Nid yw gweithio’n amser llawn o reidrwydd yn golygu na fydd modd ichi fabwysiadu plentyn. Fe’ch anogir (neu’ch partner, os ydych chi’n mabwysiadu fel cwpl) i gymryd cyfnod estynedig o absenoldeb mabwysiadu o’r gwaith, i helpu’ch plentyn newydd i deimlo’n ddiogel ac yn gartrefol yng nghwmni ei deulu newydd.

Rydym yn annog mabwysiadwyr i feddwl sut y byddant yn ymdopi’n ariannol wrth gymryd amser o’r gwaith. Mae gan bobl sy’n gyflogedig yr hawl i gael absenoldeb mabwysiadu â thâl, ond yn achos y rheiny sy’n hunangyflogedig, bydd angen iddynt ystyried yn benodol sut y byddant yn cydbwyso’r angen i weithio a’r angen i gynnig y sefydlogrwydd hanfodol hwnnw i blentyn yn gynnar yn y lleoliad.

Myth #7: Rwy’n ddi-waith / ar fudd-daliadau, felly ni chaniateir i mi fabwysiadu

Byddwn yn trafod eich sefydlogrwydd ariannol a’ch gallu i reoli arian yn ystod yr asesiad mabwysiadu, ond NI fyddwch yn cael eich gwahardd yn awtomatig rhag mabwysiadu os ydych yn ddi-waith, ar incwm isel neu ar fudd-daliadau.

Os yw pandemig COVID-19 wedi effeithio ar eich swydd a / neu os ydych wedi cael eich rhoi ar ffyrlo yn ystod y misoedd diwethaf, ni fydd hyn yn eich rhwystro’n awtomatig rhag mabwysiadu. Trafodwch eich sefyllfa yn agored gyda ni, a byddwn yn eich cefnogi a’ch cynghori.

Mewn rhai amgylchiadau, efallai y bydd modd cael cymorth ariannol gan yr asiantaeth sy’n gosod y plentyn, felly siaradwch â ni cyn rhoi’r ffidl yn y to.

Myth #8: Mae gen i blant biolegol eisoes, felly ni fyddaf yn gallu mabwysiadu

Os oes gennych blant biolegol, ni fydd hynny o reidrwydd yn eich atal rhag mabwysiadu. Bydd y bwlch oedran rhwng eich plant biolegol ac unrhyw ddarpar blant mabwysiadol yn cael ei ystyried, ynghyd â sefyllfa pob plentyn yn y teulu. Fel arfer, byddai asiantaethau yn awyddus mai’r plentyn mabwysiedig fyddai’r plentyn ieuengaf yn y teulu o ddwy flynedd o leiaf.

Byddwn yn cydweithio’n agos â chi i sicrhau y cydnabyddir anghenion POB plentyn.

Myth #9: Ni allaf fabwysiadu oherwydd fy mod yn dilyn ffydd/crefydd benodol

Nid yw crefydd neu diffyg crefydd yn effeithio ar y gallu i fabwysiadu plentyn. Mae gan blant sy’n aros am gael eu mabwysiadu gefndiroedd, diwylliannau a chrefyddau gwahanol, ac yn unol â hynny mae asiantaethau mabwysiadu yn croesawu mabwysiadwyr o bob cefndir.

Dengys ymchwil y gall pobl â ffydd gael eu cymell gan allgariaeth a dymuniad i ofalu am y rhai sy’n agored i niwed, sy’n amlwg yn beth cadarnhaol o ran mabwysiadu.

Myth #10: Rwy’n byw gyda theulu estynedig, felly ni allaf fabwysiadu plentyn.

Gall byw gydag aelodau estynedig o’r teulu fod o fudd mawr i rieni sy’n mabwysiadu plentyn, yn enwedig o ystyried y gefnogaeth y gallant ei chynnig. Ond bydd angen i’r aelodau hynny o’r teulu fod yn rhan o’r broses asesu a bydd yn rhaid iddynt ddeall yr anghenion penodol a allai fod gan blant sy’n cael eu mabwysiadu. Efallai y gofynnir iddynt fynychu hyfforddiant priodol a sicrhau eu bod ar gael pan gyflwynir y plentyn i’r teulu am y tro cyntaf.

Myth #11: Mae gen i gyflwr iechyd meddwl, felly ni fyddaf yn gallu mabwysiadu

Nid yw cyflwr iechyd meddwl yn eich rhwystro chi rhag mabwysiadu plentyn. Byddai angen trafod unrhyw gyflwr iechyd, meddyliol neu gorfforol yn llawn yn ystod yr asesiad, a bydd pob darpar fabwysiadwr yn cael prawf meddygol yn ystod camau cyntaf y broses.  Bydd hyn yn ein helpu ni i ddeall eich cyflwr, unrhyw faterion sy’n ymwneud â’ch gallu i fabwysiadu plentyn a pha mor dda rydych chi’n cael eich cefnogi gan eich teulu a’ch ffrindiau.

Mae llawer o bobl yn profi cyfnodau byr o iselder, gorbryder neu straen ac mae eraill yn dioddef o gyflyrau iechyd meddwl tymor hir a reolir yn dda gan feddyginiaeth. Byddwn bob amser yn canolbwyntio ar asesu eich gallu i ddiwallu anghenion plentyn mewn modd cyson ac ystyried sut y bydd straen o fabwysiadu plentyn yn effeithio ar eich iechyd meddwl. Siaradwch yn agored â ni a byddwn yn eich cefnogi, ni waeth pa benderfyniad rydym yn ei wneud.

Myth #12: Ni allaf fabwysiadu oherwydd fy mod yn anabl

Os ydych yn anabl, ni fydd hynny yn eich rhwystro rhag mabwysiadu plentyn. Bydd eich prawf meddygol yn rhoi sylw i unrhyw faterion y gallech eu profi wrth fagu plentyn wedi’i fabwysiadu, ond mewn gwirionedd, efallai y bydd gennych brofiad a dealltwriaeth benodol a fyddai’n golygu eich bod yn rhiant mabwysiadol arbennig o dda. Siaradwch â ni cyn i chi ddiystyru eich hunan.

Myth #13: Rwyf dros bwysau, felly ni fyddaf yn cael mabwysiadu plentyn

Mae llawer o fabwysiadwyr sydd dros bwysau yn llwyddo i fabwysiadu plentyn. Fodd bynnag, mae’n rhaid i ni sicrhau bod mabwysiadwyr yn debygol o aros yn ddigon iach ac egnïol i ofalu am blentyn hyd nes ei fod yn oedolyn a bod y plentyn yn byw bywyd iach hefyd.

Yn ystod yr asesiad, bydd y prawf meddygol yn rhoi sylw i’ch ffordd o fyw, eich BMI ac unrhyw oblygiadau iechyd posibl, ond rydym yn gwarantu y bydd hyn yn cael ei drafod gyda chi mewn ffordd sensitif a pharchus.

Myth #14: Ni allaf fabwysiadu plentyn gan fod gennyf gofnod troseddol

Os oes gennych gofnod troseddol nid yw hynny o reidrwydd yn golygu na fydd modd i chi fabwysiadu plentyn. Cyn belled nad oes gennych unrhyw euogfarnau am droseddau yn erbyn plant neu  droseddau rhywiol penodol yn erbyn oedolyn, gellir dal ystyried eich cais. Siaradwch â ni yn gyntaf, byddwch yn hollol onest, a byddwn yn rhoi cyngor pellach i chi.

Myth #15: Ar ôl i ni fabwysiadu, byddwn ar ein pennau ein hunain … ni fyddwn yn cael unrhyw help

Mae Mabwysiadu Canolbarth a Gorllewin Cymru yn cynnig cymorth i blant sydd wedi’u mabwysiadu a’u teuluoedd ar hyd eu hoes. Gall ein mabwysiadwyr fynychu gweithdai hyfforddi rheolaidd, grwpiau cymorth ac ystod o ddigwyddiadau cymdeithasol. Yn ogystal, mae modd cael cymorth un i un mwy arbenigol pan fo angen – o apwyntiadau meddygfa, a sesiynau Theraplay, i gwnsela. Rydym yma ar eich cyfer bob cam o’r ffordd.

Myth #16: Ni fyddaf yn gallu magu fy mhlentyn yn y Gymraeg os yw’n dod o deulu Saesneg.

Mae Mabwysiadu Canolbarth a Gorllewin Cymru yn sicrhau bod plant yn cael eu lleoli mewn teuluoedd sy’n gweddu orau i’w hanghenion. Nid yw iaith yn rhwystr wrth fabwysiadu. Rydym yn lleoli plant sy’n dod o deuluoedd Saesneg, neu y mae eu gofalwyr maeth yn siarad Saesneg, mewn teuluoedd Cymraeg, ac mewn dim o dro, byddant yn ddwyieithog.

Os ydych chi wedi ystyried mabwysiadu ond eich bod am ddysgu rhagor, cysylltwch â ni i gael sgwrs anffurfiol. Byddwn yn eich cefnogi bob cam o’r ffordd ac yn eich helpu i greu adegau euraidd wrth ddod yn deulu.

Gallwch gysylltu â ni drwy ffonio 0300 30 32 505 neu drwy anfon neges e-bost at ymholiadaumabwysiadu@sirgar.gov.uk.

Rydym hefyd ar Facebook, Instagram ac ar Twitter

Mae’r gwyliau haf chwe wythnos yr ysgol wedi cyrraedd, a gall y newid trefn arferol wneud i blant a’u rhieni deimlo eu bod wedi’u llethu, felly rydym wedi cynnig rhai awgrymiadau da i’ch helpu i ymdopi â’r wythnosau nesaf.

Arferion a ffiniau

Mae plant yn ffynnu ar arferion, ond mae’n anochel y bydd y drefn ddyddiol yn newid dros gyfnod yr haf, heb y teimlad o ddiogelwch a ddaw yn sgil y diwrnod ysgol. Trefnwch drefn o ddechrau’r gwyliau a cheisiwch gadw ati orau ag y gallwch.  Ceisiwch osgoi pethau annisgwyl fel barbeciws byrfyfyr a theithiau diwrnod heb eu cynllunio. Mae cael siart gweledol gyda gweithgareddau yn ffordd effeithiol o helpu plant i weld pryd y byddwch allan, mynd ar wyliau (a dychwelyd) ac mae hefyd yn gweithredu fel cyfrif i bryd y bydd yr ysgol yn ôl.

Sicrhewch fod ffiniau a rheolau yn eu lle o’r dechrau. Gallai hyn golygu gosod tasgau i’w cwblhau, megis gwisgo; cael brecwast; brwsio dannedd, cyn 30 munud o electroneg.

Cynllunio Diwrnodau allan

Dylech gynnwys eich plentyn yn y broses o gynllunio diwrnodau allan, nid oes rhaid iddo gostio’r ddaear, gallai fod yn daith feicio, neu’n ymweliad â’r parc am bicnic. Bydd gwybod beth y byddant yn ei wneud o ddydd i ddydd yn helpu i reoli pryder yr annisgwyl o gyfnod mor hir i ffwrdd o’r ysgol.  Cofiwch beidio â llenwi gormod i mewn a chael rhywfaint o amser segur gartref hefyd.

Cymerwch amser i chi’ch hun

Mae 6 wythnos yn amser hir i ddiddanu’r plant. Siaradwch â’ch rhwydwaith cymorth ynglŷn â’ch helpu chi am ambell ddiwrnod yma ac acw, er mwyn rhoi amser i chi ailwefru’ch batris. Bydd angen i lawer o rieni weithio yn ystod y cyfnod hwn hefyd, felly mae cynllunio ‘amser i mi’ yn hynod o bwysig.

Mynd ar wyliau

Os ydych yn mynd dramor neu’n mynd ar wyliau yn y wlad hon, mae trafod dychwelyd adref yr un mor bwysig â siarad am fynd i ffwrdd, gan y bydd llawer o blant yn cario meddyliau gyda nhw ynghylch pryd y gwnaethant adael gofal eu rhieni biolegol neu ofalwyr maeth. Os yw’ch plentyn yn bryderus am hedfan, gall darllen straeon am fynd ar wyliau a gwylio fideos YouTube o deithiau hedfan helpu.

Bydd cael siart gweledol sy’n dangos pryd rydych chi’n mynd i ffwrdd a phryd rydych chi’n dychwelyd, yn rhoi sicrwydd i’ch plentyn y bydd yn dod yn ôl. Gall pacio teganau rheoleiddio a’r teganau y maent yn eu chwarae gyda’r mwyaf hefyd ychwanegu ymdeimlad o normalrwydd, drwy fynd â rhan o’u cartref i ffwrdd gyda nhw. 

Chwareusrwydd

Gall ychwanegu gweithgareddau chwareus i drefn ddyddiol helpu i feithrin yr ymddiriedaeth a’r cysylltiad sydd gennych gyda’ch plentyn. Nid oes rhaid iddo fod am oriau ond bydd ychwanegu rhywfaint o amser o ansawdd (o leiaf 20 munud) i chwarae yn helpu i gadw’ch plentyn yn dawel, ac gwybod eich bod yno ar eu cyfer.

Disgwyliadau

Rydyn ni i gyd yn cael diwrnodau da a dyddiau drwg ac nid yw plant yn wahanol. Rydyn ni i gyd yn ymdopi â phethau’n wahanol, felly gosodwch ddisgwyliadau realistig i chi’ch hun. Gall atyniadau fod yn brysurach na’r arfer dros yr haf, felly helpwch i reoli disgwyliadau eich plentyn, efallai na fydd yn gallu reidio’r holl reidiau yn y parc thema neu weld yr holl anifeiliaid yn y sw. Gallwch ddefnyddio hwn i ddysgu’ch plentyn sut i ddelio â siom a rheoli’r teimladau mawr sydd ganddynt. 

Os oes gennych awgrymiadau yr ydych wedi’u defnyddio i reoli cyfnod hir yr haf sydd wedi gweithio gyda’ch plentyn yr hoffech ei rhannu â mabwysiadwyr eraill, cysylltwch â ni gwefanmabwysiadu@sirgar.gov.uk

Caredig, doniol, cariadus, cymwynasgar, gofalgar, hapus, hwyliog. Dyma rai o’r geiriau a ddefnyddir gan blant mabwysiedig i ddisgrifio eu rhieni.

Fel y gallwch weld, mae angen yr un nodweddion ag unrhyw riant arall i fod yn rhiant mabwysiadol. Fodd bynnag, bydd gan blant mabwysiedig lawer o anghenion heb eu diwallu o’u profiadau cynnar  a  bydd angen ychydig yn ychwanegol gan eu teulu mabwysiadol.

Byddwch yn cael y cymorth sydd ei angen arnoch chi a’ch teulu wrth i chi fynd drwy’r broses i ddod yn fabwysiadwyr cymeradwy, hyd at leoliad a thu hwnt.

Bydd cael agwedd gadarnhaol, amynedd, gwytnwch, ac ymdeimlad o hiwmor yn rhoi llinell sylfaen dda ar gyfer dod yn rhiant mabwysiadol ac yn eich gweld chi trwy heriau a gwobrau mabwysiadu.

Dyma’r hyn y dywedodd ein tîm eu bod yn chwilio amdano mewn darpar fabwysiadwyr.

Amynedd, chwareus, empathetig, derbyngar, synnwyr digrifwch, gwytnwch, dyfeisgar ac ymroddedig.

Os ydych yn ystyried mabwysiadu a bod rhai o’r nodweddion uchod yn eich disgrifio; beth am gysylltu â ni i ddysgu mwy.

Dyma rai ymatebion eraill a gawsom gan deuluoedd mabwysiadol a rannodd eu tri gair gyda ni.

Jillian a John

Mam a Dad

Oedran â mabwysiadwyd: 2 oed

Oedran plentyn nawr: 9 oed

Beth maen nhw eisiau bod pan fyddant yn tyfu i fyny?

Arlunydd

Ross a Dean

Dadi a Dadi

Oedran â mabwysiadwyd: 4 oed

Oedran plentyn nawr: 7 oed

Beth maen nhw eisiau bod pan fyddant yn tyfu i fyny?

Gyrrwr lori chwarel

Trudy ac Edward

Mam a Dad

Oedran â mabwysiadwyd: 26 mis

Oedran plentyn nawr: 21 oed

Beth maen nhw eisiau bod pan fyddant yn tyfu i fyny?

Llwyddiannus mewn bywyd

Sarah a Gareth

Mummy a Daddy

Oedran â mabwysiadwyd: 5 oed

Oedran plentyn nawr: 8 oed

Beth maen nhw eisiau bod pan fyddant yn tyfu i fyny?

Person caredig arferol

Sarah

Mummy

Oedran â mabwysiadwyd: 20 Mis

Oedran plentyn nawr: 8 oed

Beth maen nhw eisiau bod pan fyddant yn tyfu i fyny?

YouTuber

Ruth

Mami

Oedran â mabwysiadwyd: 1 oed             

Oedran plentyn nawr: 11 oed

Beth maen nhw eisiau bod pan fyddant yn tyfu i fyny?

Prima Balerina

Sarah ac Al

Mummy a Daddy

Oedran â mabwysiadwyd: 13 mis

Oedran plentyn nawr: 10 oed

Beth maen nhw eisiau bod pan fyddant yn tyfu i fyny?

Hyfforddwr Ceffylau

Oedran â mabwysiadwyd: 5 mis

Oedran plentyn nawr: 7 oed

Beth maen nhw eisiau bod pan fyddan nhw’n tyfu i fyny?

Heddwas

Cathy

Mami

Oedran â mabwysiadwyd: 3 oed

Oedran plentyn nawr: 14 oed

Beth maen nhw eisiau bod pan fyddant yn tyfu i fyny?

Chwaraewr rygbi proffesiynol

Oedran â mabwysiadwyd: 2 oed

Oedran plentyn nawr: 13 oed

Beth maen nhw eisiau bod pan fyddant yn tyfu i fyny?

Swyddog Heddlu yn yr adran cŵn

Anogir rhieni mabwysiadol i siarad am daith bywyd eu plant gyda nhw. Gall fod yn ffordd bwerus o’u helpu i ymchwilio i’w hanes a deall eu hanes, gan roi gwell ymdeimlad iddynt o’u hunaniaeth a pham y cawsant eu mabwysiadu.

Fe fuon ni’n siarad â Nicola, sy’n fabwysiadwraig sengl o Ganolbarth a Gorllewin Cymru, am sut y cyflwynodd hanes ei mab gydag ef, pa awgrymiadau y byddai’n eu rhoi i fabwysiadwyr eraill ac unrhyw un sy’n dechrau ar eu taith fabwysiadu. Dyma beth oedd ganddi i’w ddweud. Dyma beth oedd ganddi i’w ddweud.

A allwch chi ddweud rhywfaint yn fwy wrthym am eich taith hanes bywyd?

Mae gwaith hanes bywyd yn bwysig iawn i’r plentyn mabwysiedig, ond hefyd i mi fel rhiant mabwysiadol. Mabwysiadais fy mab pan oedd yn 7 mis oed, ac nid oes ganddo gof o fywyd hebddo i. I rai pobl, dyma’r sefyllfa ddelfrydol neu efallai y bydd pobl nad ydyn nhw’n deall mabwysiadu’n meddwl ei fod yn wych ac nid oes angen i’r plentyn wybod dim byd, ond i mi roedd yn atgyfnerthu bod angen i mi ganolbwyntio ar daith bywyd gwaith, fel bod fy mab yn gwybod am ei gefndir o oedran ifanc.

Bron yn syth, cyn i fy mab symud adref hyd yn oed, roeddwn i’n meddwl (neu’n poeni) pryd yw’r amser cywir i ddechrau siarad am stori bywyd? Sut a phryd ydych chi’n dweud wrth blentyn ei fod wedi’i fabwysiadu? Sut ydych chi hyd yn oed yn esbonio i blentyn nad oes ganddo unrhyw gof o fywyd heboch chi fel rhiant beth yw mabwysiadu? Fel mabwysiadwyr sengl, roeddwn hefyd yn poeni am sut i egluro i fy mhlentyn mai dim ond mam sydd ganddo.

Ar ôl meddwl am y peth, penderfynais un diwrnod, pan oedd y bachgen yn saith mis oed, mai dyma’r amser gorau i mi ddechrau siarad am daith bywyd a mabwysiadu. Efallai fod siarad am fabwysiadu gyda phlentyn 7 mis oed yn swnio’n rhyfedd, ond doeddwn i ddim yn gallu dychmygu  dweud wrth fy mab un diwrnod, gyda llaw rwyt ti wedi cael dy fabwysiadu.

Ydych chi wedi cadw mewn cysylltiad â Gofalwyr Maeth eich mab?

Fe wnaethom gadw mewn cysylltiad agos â Gofalwyr Maeth fy mab a phryd bynnag y bydden ni yn ymweld, byddwn yn dweud pethau fel “wyt ti’n cofio cael bath fan hyn” wrth fynd ag ef i’r ystafell ymolchi. I ddechrau, ni atebodd gan nad oedd yn gallu siarad, wrth iddo fynd yn hŷn, roedd yn arfer dweud ‘ydw’ a byddai’n dweud wrtha i beth roedd yn ei chwarae yn y bath, yn amlwg wedi’i ddychmygu, ac yna un diwrnod wrth ymweld  pan oedd yn ddwy oed, cyn i mi ddweud unrhyw beth, dywedodd wrtha i “Mami roeddwn i’n arfer cael bath fan hyn” a “mami roeddwn i’n arfer cysgu yn yr ystafell ‘na”. Wn i ddim a oedd wedi prosesu’r wybodaeth hon ai peidio, ond roedd yn cofio ei fod yn byw yn y tŷ hwn ar un adeg, a oedd yn ddechrau da o’m rhan i.

Gawsoch chi lyfr hanes bywyd i’ch mab?

O oedran ifanc dywedais wrth fy mab nad oedd wedi tyfu ym mol mami. Unwaith eto, ar y dechrau, ni fyddai wedi deall, ond roedd y wybodaeth yn trwytho i’w isymwybod. Pan oedd yn dair oed, tynnodd ei dop i fyny a dweud wrth ei fam-gu, gan bwyntio at ei fotwm bol, “Mam-gu, roeddwn ni mewn bol pan oeddwn i’n fabi, ond wnes i ddim tyfu yn bol fy mam, fe wnes i dyfu ym mol rhywun arall ”. Pan gefais wybod am hyn, roeddwn yn teimlo mor falch o fy mab ei fod, yn dair oed, yn gwbl ddigymell, wrth gerdded adref o’r siop, yn deall rhywbeth. Roedd deall ‘rhywbeth’ yn golygu pan fyddaf yn mynd â’r sgwrs ymhellach, ni fydd fy mab yn cael sioc fawr.

Fues i wedyn yn gweithio gyda’r Tîm Mabwysiadu i lunio llyfr Hanes Bywyd. Roedd y Tîm Mabwysiadu yn wych a gofynnodd i mi am lawer o luniau ohona i a fy mab gyda’n gilydd, fy mab mewn mannau sy’n gyfarwydd iddo nawr, gyda’i deulu estynedig, anifeiliaid anwes, teganau a hyd yn oed beth oedd yn ei hoffi.  Rhoddais lawer (gormod o lawer fyddai rhai’n dweud!!) o wybodaeth i’r tîm amdanon ni ac roedd ganddyn nhw hefyd luniau a gwybodaeth am saith mis cyntaf fy mab. Yn bwysig, roedd gan y Tîm Mabwysiadu lun hefyd o fy mab gyda’i fam eni. Mae’r llyfr mewn iaith y byddwn i’n ei defnyddio bob dydd gyda fy mhlentyn, a gofynnwyd i mi brawf-ddarllen y llyfr a gwneud unrhyw newidiadau angenrheidiol.

Mae’r llyfr ar ei wedd derfynol yn wych, mae’n sôn am fy mab yn unig ar y dechrau, fel ei fod yn ddiogel ac yn gyfarwydd iddo. Yna mae’n mynd yn ôl i’r dechrau ac yn cynnwys llawer o luniau ohono fel babi, y Gofalwyr Maeth a’r fam enedigol. Yn olaf, mae’r llyfr yn rhoi sylw i’r ychydig flynyddoedd yr ydym eisoes wedi’u treulio gyda’n gilydd. Mae’r llyfr yn cynnwys llawer o luniau, ond hefyd geiriau sy’n rhoi mwy o esboniad.

Mae fy mab wrth ei fodd â “Llyfr am (enw’r mab)” fel y mae’n ei alw. Rydym yn aml yn eistedd ac yn bwrw golwg ar y llyfr gyda’n gilydd. Weithiau, bydd fy mab jest yn edrych ar y tudalennau am ei fywyd presennol yn unig, ac yn anwybyddu’r tudalennau amdano fel babi a’r fam enedigol yn llwyr, ac mae hynny’n iawn i mi. Mae’n edrych ar yr hyn sy’n bwysig iddo ar y diwrnod hwnnw a’r hyn y mae’n gallu/eisiau uniaethu ag ef, a gan ei fod yn dair oed yn unig, rydw i eisiau cynnal sgyrsiau yn ôl ei delerau ef. Ar adegau eraill bydd yn edrych ar luniau o’r fam enedigol, a bydd yn dweud, fe dyfais yn ei bol. Roedd clywed fy mab yn dweud hyn yn dangos i mi ei fod eisoes yn deall rhywbeth. Rwyf ar sawl achlysur wedi gofyn i fy mab a oes ganddo unrhyw gwestiynau pan fyddwn yn gweld lluniau ohono fel babi neu’r fam enedigol, ond dim ond ymholiadau yw ei gwestiynau erioed fel “oeddwn i’n hoffi tryciau anferth fel babi hefyd?”, a does dim o’i le â hynny, oherwydd mae’n gwybod y gall ofyn cwestiynau i mi, ac wrth iddo dyfu, rwy’n siŵr y bydd yn gofyn cwestiynau dwysach. Rwyf hefyd yn ceisio ychwanegu pytiau bach o wybodaeth wrth i ni bori trwy’r llyfr, dim ond darnau bach ychwanegol o wybodaeth am y fam enedigol er mwyn peidio â’i lethu, weithiau mae’n derbyn y wybodaeth yn dda, dro arall mae’n troi’r dudalen.

Pa heriau ydych chi’n eu hwynebu fel rhiant o safbwynt taith bywyd eich mab?

Mae siarad am waith taith bywyd wastad yn heriol, hyd yn oed gyda phlentyn tair oed. Rydym yn cadw cysylltiad rheolaidd â’r Gofalwyr Maeth, yn ôl ein dewis ni, ac mae fy mab yn gwybod ei fod wedi byw yn eu tŷ pan oedd yn fabi. Fodd bynnag, un diwrnod wrth edrych ar ei lyfr esboniais i fy mab beth oedd gofal maeth ac esboniais iddo fod Gofalwr Maeth 1 a Gofalwr Maeth 2 yn wirioneddol garedig i ofalu amdano nes y gallai symud i fyw gyda mami. Roedd fy mab wedi dychryn a dywedodd nad oedden nhw wedi gwneud rhywbeth neis o gwbl. Sylweddolais yn gyflym iawn nad oedd yn deall ac roedd yn poeni y gallai fod yn rhaid iddo fynd yn ôl i fyw yno, neu eu bod wedi ei gymryd oddi ar ei fam. Dywedais wrtho yn gyntaf ei fod yn mynd i fyw gyda mami am byth bythoedd, ac yna fe fuon ni’n siarad am ofal maeth. O’r diwedd, roedd fy mab yn cytuno bod y Gofalwyr Maeth yn garedig iawn i ofalu amdano nes y gallai symud i fyw gyda mami.

A fyddech chi’n argymell unrhyw adnoddau i helpu mabwysiadwyr eraill?

Rwyf hefyd wedi bod yn prynu rhai llyfrau mabwysiadu a theulu ar gyfer fy mab. Prynais sawl llyfr am deuluoedd a mabwysiadu, sy’n dangos iddo y gall teuluoedd fod yn wahanol ac egluro mabwysiadu, megis dweud “roedd angen teulu arnot ti i dy garu, roedd gen i lawer o gariad i’w roi i ti” ac ati. Pan rydyn ni’n darllen y llyfrau, mae’n protestio, ac felly dim ond yn achlysurol yr ydym yn eu darllen. Fodd bynnag, gan fy mod yn gweithio drwy’r broses asesu ar gyfer mabwysiadu am yr eilwaith, prynais lyfrau am fabwysiadu brawd neu chwaer, ac mae’r rhain yn fwy poblogaidd gyda’m mab, ac rydym wedi gallu trafod pam mae rhai plant yn cael eu mabwysiadu a thrafod dod o hyd i’r teulu iawn.

Mae’r llyfr taith bywyd wedi bod yn amhrisiadwy i helpu fy mab i ddeall ei stori hyd yn hyn. Rwy’n teimlo y bydd cael llun o’r fam enedigol a rhywfaint o wybodaeth amdani yn ei helpu pan fydd yn hŷn. Mae gennyn ni lythyrau bywyd diweddarach hefyd, ond maen nhw’n cael eu cadw’n ddiogel nes bydd fy mab yn hŷn o lawer.

Mae gwaith Hanes Bywyd wedi bod yn dipyn o daith yn barod. Mae’r mab wedi derbyn y rhan fwyaf o’r pethau yr oeddwn i’n ofni amdanyn nhw fel siarad am y fam enedigol, a rhai o’r pethau roeddwn i’n meddwl y bydden nhw’n symlach, fel siarad am y Gofalwyr Maeth, wnaeth ennyn yr ymateb mwyaf. 

Mae fy mab bron yn bedair oed a symudodd gartref dros dair blynedd yn ôl. Nid yw’n gwybod ei gefndir eto, ond mae’n gwybod na thyfodd yn fy bol ac mae’n adnabod llun ei fam enedigol ac yn gwybod rhai pethau sylfaenol iawn amdani. Mae fy mab yn gwybod beth yw mabwysiadu, mae’n dwlu ar ei ofalwyr maeth, mae’n gwybod ei fod yn byw gyda mami am byth, ei fod yn gallu gofyn neu ddweud unrhyw beth wrtha i, a bod mami yn ei garu yn fwy na dim byd arall. Ar hyn o bryd, mae hyn yn ddigon i mi, fe ychwanegaf at hanes ei fywyd wrth iddo fynd yn hŷn, mewn modd sy’n briodol i’w oedran, heb ei lethu, a phan fyddaf yn credu ei fod yn ddigon hen i ddeall a phrosesu’r wybodaeth.

O ran gwaith stori bywyd, pa gyngor fyddech chi’n ei roi i unrhyw un sydd newydd ddechrau’r broses fabwysiadu?

1. O’m profiad i, y peth mwyaf hanfodol am waith taith bywyd yw nad yw byth yn rhy gynnar i siarad am daith bywyd gyda phlentyn. Mae hanes y plentyn yn rhan ohonyn nhw, ac ni allwch chi byth ddileu hynny neu ni ddylech byth fod eisiau gwneud hynny. Gall y sgwrs gyntaf ymddangos yn frawychus ond mae cael sgwrs gyda phlentyn saith mis oed nad yw’n gallu siarad yn ôl gymaint yn haws na chael sgwrs am y peth gyda phlentyn chwe blwydd oed am y tro cyntaf! Fy mhrofiad gyda fy mhlentyn i yw bod plant yn llawn syrpreisys!

• Byddwn yn cynghori eich bod bob amser yn agored ac yn onest gyda’ch plentyn, ond mewn modd sy’n briodol i’w oedran i’w amddiffyn, ei helpu i ddeall a pheidio â’i lethu. Rwyf bob amser wedi cofio nad oes gan blentyn tair oed hidlydd. Felly, gan fod yn onest, mae angen imi gofio bod yr hyn yr ydw i yn ei ddweud yn debygol o gael ei ailadrodd, ac er mwyn cadw fy mab yn ddiogel, efallai y bydd angen cadw’r manylion nes ei fod yn hŷn. Stori ei fywyd ef yw hon, ac nid fy lle i yw ei hadrodd, ond ar yr un pryd yr hyn y mae’n ei ailadrodd yn ifanc iawn, efallai na fydd am ei rannu pan fydd yn hŷn. Yn aml, unwaith y bydd gwybodaeth wedi cael ei datgelu, dyna ni.

• Fy nghyngor arall yw gweithio gyda’r Gwasanaethau Cymdeithasol i gael y llyfr Taith Bywyd iawn i chi a’ch plentyn. Mae angen i’r llyfr fod yn eich iaith chi, a dylai fod yn briodol i oedran eich plentyn neu fe fydd yn anodd i’w ddarllen. Rwy’n credu bod fy mab yn hoffi ei lyfr oherwydd mae’r tudalennau cyntaf i gyd yn llawn negeseuon cadarnhaol nid rhywfaint ohonynt yn unig;  Mae cael llyfr da y byddwch chi a’ch plentyn yn ei ddefnyddio, fel sydd gennym ni, yn bwysig iawn i mi.

Beth mae mabwysiadu wedi’i olygu i’ch bywyd

Mae mabwysiadu yn golygu popeth i mi. Mae gen i’r mab mwyaf anhygoel ac rydw i bellach yn y broses o fabwysiadu am yr eildro. Mae gennyn ni berthynas anhygoel gyda Gofalwyr Maeth fy mhlentyn, ac rydw i wedi cwrdd â ffrindiau newydd ac wedi dysgu cymaint ar hyd y daith.

Byddwn yn dweud mewn un ffordd nad wyf yn meddwl am y mabwysiadu o ddydd i ddydd, nid yw fy mab yn wahanol i fab biolegol i mi, ac yn sicr nid wyf byth yn edrych arno ac yn meddwl amdano fel plentyn mabwysiedig. Rydyn ni’n byw bywyd normal, beth bynnag yw ystyr normal. Fy mab yw fy mhlentyn, a fi yw ei fam. Fodd bynnag, ar y llaw arall, mae mabwysiadu bob amser ar eich meddwl, y daith bywyd, y pethau anhysbys wrth iddo dyfu i fyny a datblygu, trafodaethau gydag athrawon, rhagweld cwestiynau, yn enwedig ar adegau fel Sul y Tadau gan fy mod yn fabwysiadwraig sengl a llawer mwy.

Newidiodd mabwysiadu fy mywyd er gwell. Er bod heriau ar y daith, yn ogystal â’r heriau y mae llawer o rieni eraill yn eu hwynebu, ni fyddwn yn newid dim. Rwyf eisoes wedi cael cymaint o amseroedd da gyda fy mhlentyn. Rwy’n deffro yn bob bore a’i glywed yn dweud bore da mami (ar amser hurt) ac mae clywed y llais bach yna mor hapus i fy ngweld a fy ngalw’n mami, yn ddigon i roi gwên ar fy wyneb am weddill y dydd. Mae yna blant sydd angen cartref cariadus a diogel ac mae darparu hynny i blentyn nid yn unig yn cynnig gobaith o ddyfodol hapus iddynt, ond yn fy mhrofiad i yn cyfoethogi eich bywyd yn aruthrol.

Rydyn ni’n gobeithio bod stori Nicola wedi amlinellu pa mor bwysig yw gwneud gwaith taith bywyd gyda phlant mabwysiedig ac wedi dangos sut y gall helpu i gryfhau perthnasoedd ac ymddiriedaeth plant mewn oedolion. Os yw’r stori wedi eich ysbrydoli i ystyried mabwysiadu, yna bydden ni wrth ein bodd yn clywed gennych.

Mae’r Tîm Cymorth Mabwysiadu wedi creu pecyn o weithgareddau Calan Gaeaf hwyliog a hawdd y gallwch eu gwneud gartref! LAWRLWYTHWCH NAWR!

Ganddem wrth ein bodd hefyd yn gweld eich holl syniadau creadigol, felly anfonwch luniau yn adlewyrchu’r hwyl yr ydych yn ei gael, eich creadigaethau, a’ch gweithgareddau Calan Gaeaf fel ygallwn eu cynnwys ar ein Blog Calan Gaeaf! E-BOST