Ysbrydolwyd Tasha, sy’n hanu o galon canolbarth gorllewin Cymru, i ystyried mabwysiadu yn ystod ei harddegau. Wedi’i swyno gan raglenni dogfen yn arddangos cartrefi plant amddifad ledled y byd, teimlai awydd cryf i ddarparu cartref cariadus i blant mewn angen. Ar ôl dod yn athrawes, gwelodd Tasha yn uniongyrchol nifer y plant oedd angen cartrefi cariadus a chefnogol yn y DU – a sylweddolodd y gallai ei breuddwyd o fabwysiadu fod ychydig yn nes at adref.
Dechreuodd ei thaith gydag e-bost ymholiad yn 2013, gan ei harwain i fod yn fabwysiadwr sengl o ddau blentyn ag anghenion addysgol arbennig.
Dyma stori Tasha.
“Pan anfonais fy ymholiad cychwynnol i fabwysiadu, dywedodd fy nheulu wrthyf na fyddent eisiau fi oherwydd fy mod yn sengl, rwy’n gweithio’n llawn amser fel athrawes, mae gennyf gi, a meddyliais, ‘Wel pwy ydyn nhw i benderfynu? A pham na fydden nhw eisiau fi?’
“Fe es i i’r broses gyda meddwl agored iawn. Nid oedd gennyf lun yn fy meddwl o ba fath o blentyn yr hoffwn ei fabwysiadu. Nid oedd rhyw neu ethnigrwydd yn rhywbeth yr oedd yn well gen i, ond fe wnes i rannu y byddwn i’n ceisio cadw grwpiau o siblingiaid gyda’i gilydd os oedd yn addas ar gyfer fy sefyllfa i.”
“Roeddwn i’n gwybod bod plant hŷn yn aml yn aros yn hirach i gael eu mabwysiadu, a dywedais wrth fy ngweithiwr cymdeithasol y gallai mabwysiadu plentyn hŷn fod yn fwy addas i mi, yn enwedig o ystyried y costau gofal plant fel mabwysiadwr sengl.
“Roedd y broses gyfan yn gynhwysfawr ac yn drylwyr ond yn angenrheidiol, er roeddwn i’n meddwl y byddai’n cymryd mwy o amser gan fod rhai pethau yn fy erbyn, fel bod dros bwysau a bod yn sengl. Fodd bynnag, gan fy mod yn fabwysiadwr sengl, dim ond un person yr oedd yn rhaid iddynt ei asesu, felly teimlaf fod hynny wedi cyflymu’r broses.
“Pan gefais fy nghymeradwyo, dywedodd fy ngweithiwr cymdeithasol wrthyf am fachgen a merch, a oedd yn dod o grŵp o siblingiaid o bedwar (roedd eu brodyr a chwiorydd hŷn mewn gofal maeth hirdymor).
“Roeddwn i’n betrusgar i ddechrau gan fy mod wedi mynegi hoffter o blant oedran ysgol. Fodd bynnag, cymerais fy amser i’w ystyried a sylweddoli y byddai’r hynaf yn dechrau yn yr ysgol ar ôl fy mlwyddyn i ffwrdd ar ôl cael ei fabwysiadu. Roeddwn hefyd yn ffodus iawn gan fod y tîm mabwysiadu wedi gallu rhoi rhywfaint o gymorth ariannol at ei gilydd i helpu gyda chostau gofal plant i’r ieuengaf.
“Gwnaeth fy ngweithiwr cymdeithasol lawer o waith gyda mi ar yr hyn i’w ddisgwyl gyda’r cyfnod rhagarweiniol – fe wnaethom greu llyfryn lluniau a rhoddais anrhegion bach fel tedi bêrs a thlysau i’w helpu i ddod yn gyfarwydd â mi.
“Roedd y cyfnod cyflwyno o bythefnos yn feichus, ond dilynais y canllawiau yn ofalus iawn.
“Ar ôl iddyn nhw gyrraedd, fe wnes i gadw at y drefn a sefydlwyd gan eu gofalwyr maeth i leihau aflonyddwch yn eu bywydau.
“Bu fy mherthnasau yn hael yn prynu dillad a theganau ar eu cyfer. Fodd bynnag, er mwyn osgoi eu llethu gyda gormod o eitemau newydd, fe wnes i storio’r anrhegion hyn yn fy ngarej gan fod ganddyn nhw eiddo eisoes.
“Rwy’n meddwl bod fy nheulu’n nerfus i ddechrau gan eu bod yn byw dros ddwy awr i ffwrdd ac ni fyddent wrth law i roi cymorth. Fodd bynnag, roedd fy mam yn rhan o’r cyfnod ‘dod adref’, a phan wnaethon ni eu rhoi i’r gwely ar y noson gyntaf, fe wnaethon nhw setlo mor gyflym. Edrychais ar fy mam a meddwl, ‘Beth nawr?’ oherwydd i bopeth fynd yn annisgwyl o esmwyth.
“Er eu bod wedi addasu’n dda, yn y dyddiau cynnar, roeddwn i’n teimlo’n euog i ddechrau, yn enwedig ar gyfer fy ieuengaf, a oedd wedi bod gyda’i ofalwr maeth ers oedd yn chwe wythnos oed, felly mae’n rhaid ei bod hi wedi bod yn anodd ffarwelio.
“Mae gan fy mhlant anghenion dysgu ychwanegol; mae gan fy mab ddiagnosis swyddogol, ond rydym yn dal i aros i weld y pediatregydd ar gyfer fy merch. Roedd y gofalwr maeth wedi fy rhybuddio am lefelau egni uchel fy mab, felly nid oedd ei ddiagnosis yn sioc pan oedd yn hŷn; gyda fy merch mae hi wedi bod ychydig yn anoddach gweld yr arwyddion.
“Efallai y bydd rhai heriau yn gysylltiedig â’u hanghenion ychwanegol, ond rydym wedi cymryd camau breision fel teulu. Fel unrhyw blentyn, fe fyddan nhw’n wynebu rhwystrau wrth iddyn nhw dyfu.
“I’r rhai sy’n meddwl am fabwysiadu, yn enwedig plant ag anghenion mwy cymhleth, byddwn yn cynghori i chi fynd amdani. Yn union fel gyda phlant biolegol, ni allwch ragweld popeth, ac nid yw mabwysiadu yn wahanol.”
Darllenwch fwy am yr ymgyrch #DewisTeulu ar wefan Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol