Podlediad
Mae Dweud y gwir yn blaen: Straeon mabwysiadu, podlediad mabwysiadu cyntaf Cymru gan y Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol, yn dilyn taith 10 o fabwysiadwyr gyda phrofiadau gwahanol iawn wedi’u dwyn ynghyd i rannu eu straeon â’i gilydd – o’u camau cyntaf i fabwysiadu i gefnogaeth ôl-fabwysiadu.
Ein mabwysiadwyr a’n plant
T2, Pennod 1 | Ein taith fabwysiadu
Sut ‘ych chi’n dechrau meddwl am fabwysiadu plentyn? Beth yw’r broses y mae’n rhaid ichi fynd drwyddi a pha benderfyniadau anodd a chymhleth sy’n dilyn? Yn y bennod gyntaf hon o gyfres newydd mae tri rhiant o Gymru yn rhannu eu profiadau nhw o’r broses o fabwysiadu plant a’u cyflwyno i’w cartrefi parhaol. Maen nhw’n siarad am ddwyster y broses, dysgu amdanyn nhw’u hunain, addasu disgwyliadau, siom a gorfoledd y broses baru, trawma, a mwy.
T2, Pennod 2 | Cadw a chreu cysylltiadau
Sut mae cadw cysylltiad gyda theulu geni plentyn sydd wedi mabwysiadu? A sut mae estyn allan a chreu cysylltiadau gyda brodyr a chwiorydd plentyn, plant sydd erbyn hyn ar wasgar o bosib? Yn y bennod hon mae ein rhieni yn rhannu eu profiadau nhw o’r broses o gyfathrebu gyda theuluoedd geni eu plant, ynghyd â theuluoedd maeth, ac am y ffordd maen nhw’n trin a thrafod disgwyliadau eu plant. Mae Rhys yn sôn am gwrdd â mam biolegol ei fab a Rachel yn siarad am y ffaith bod rhiant un plentyn yn ymateb i’w llythyrau blynyddol, tra bod rhiant ei merch arall ddim yn gwneud a’r dolur mae hynny yn gallu achosi – ond pwysigrwydd y broses er gwaetha’ hyn. Mae Gwawr yn trafod cydnabod hanes a stori ei merched.
T2. Pennod 3 | Cariad a Thrawma
Ydy cariad yn gallu gorchfygu effaith trawma? Sut mae trawma yn amlygu ei hun mewn plentyn mabwysiedig? Pa gymorth a chynhaliaeth sydd ar gael i deuluoedd? Yn y bennod hon ry’n ni’n trafod effaith hir-dymor trawma yn mywyd cynnar plentyn sydd wedi mabwysiadu, y modd mae hyn yn cael ei drafod yn ystod y broses fabwysiadu a’r modd mae ein rhieni yn delio gydag e o dydd i ddydd wrth rianta. Fe wnawn ni glywed gan Rhys, Gwawr a Rachael am ddull rhianta mewn modd therapiwtig. Mae Rhys yn siarad am egwyddorion PACE – Playfulness, Acceptance, Curiosity and Empathy – tra bod Rachel a Gwawr yn ein hatgoffa ni bod pethau ddim wastad yn berffaith, ond bod cariad – a dweud sori – yn gallu gwneud byd o wahaniaeth.
T2. Pennod 4 | Help Llaw Yn Yr Ysgol
Beth mae bywyd ysgol yn meddwl i blentyn mabwysiedig? Sut mae sicrhau bod eich plentyn yn cael y profiad gorau o fyd addysg? Yn y bennod hon ry’n ni’n dod i ddeall pa mor gyffredin yw Angenion Dysgu Ychwanegol mewn plant wedi eu mabwysiadu. Ry’n ni’n clywed gan Rhys am y modd mae e wedi cyd-weithio gyda’r ysgol i wella profiad ei fab, mae Gwawr yn siarad am y pwysigrwydd o gyfathrebu ac estyn allan am gymorth lle bod angen ac mae Rachel yn sôn am ddewis yr ysgol iawn ar gyfer eich plentyn chi.
T2, Pennod 5 | Mae Pawb yn Gallu Mabwysiadu
Pwy sy’n gallu mabwysiadu? Ydw i’n gallu mabwysiadu os dwi mewn cwpwl un rhyw? Neu yn sengl? Neu o ddiwylliant arbennig? Yn y bennod hon ry’ ni’n ceisio cywiro’r camargraff sydd gan rai am bwy sy’n gallu gwneud cais i fabwysiadu, a thrafod pam fod cael pwll eang o fabwysiadwyr amrywiol i ddewis ohono yn hanfodol bwysig i’r plant sy’n aros am riaint. Ry’n ni’n clywed am y gofidion oedd gan Gwawr a Rhys – y ddau mewn cyplau un rhyw – cyn iddyn nhw wneud eu ceisiadu nhw i fabwysiadu. I gloi, mae Rachel, Gwawr a Rhys yn siarad am y fraint o gael magu eu plant.
T2, Pennod 6 | Y Bobl Ifanc Piau hi
Rhestr ddarllen a argymhellir:
- ‘‘Preparing for adoption” gan Julia Davies
- ‘‘The unofficial guide to adoptive parenting’’ gan Sally Donovan
- “The Adopter’s Handbook” gan Amy Salter
- “Attachment, Trauma and Resilience” gan Kate Cairns
- “An Adoption Diary” gan Maria James
- “Talking about adoption to your adopted child” gan Marjorie Morrison
- “From fear to Love” gan Bryan Post
- “Parenting a child with emotional & behavioural difficulties” gan Dan Hughes (yng nghyfres Parenting Matters)
- “Adopted Children Speaking” gan Caroline Thomas
- “Adopters on Adoption: Reflections on parenthood and children” gan David Howe
- “Life Story Books for Adopted Children; a family friendly approach” gan Joy Rees