Ar unrhyw un adeg mae tua 119 o blant yn aros i gael eu mabwysiadu yng Nghymru, gyda 29 o’r plant hynny yn aros am naw mis neu fwy. 

I fechgyn, grwpiau o frodyr a chwiorydd, plant dros dair oed, a’r rhai sydd â hanes cynnar cymhleth, gall yr aros i ddod o hyd i gartref am byth bara am amser hir. 

Ar gyfartaledd, mae brodyr a chwiorydd yn aros 135 diwrnod yn fwy na phlant unigol i gael eu mabwysiadu. I lawer o ddarpar rieni gall meddwl am fabwysiadu dau blentyn neu fwy godi pryderon am fforddiadwyedd a gofod ffisegol. 

Ond nod ymgyrch newydd sy’n cael ei lansio gan Wasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol Cymru yw annog mwy o bobl i fabwysiadu’r rhai sydd wedi bod yn aros hiraf. 

Meddai Suzanne Griffiths, Cyfarwyddwr Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol Cymru: “Gwyddom o waith ymchwil a gynhaliwyd o fewn gwasanaethau mabwysiadu yng Nghymru fod mythau mewn perthynas ag oedran a rhyw yn parhau i fodoli; mae rhai darpar fabwysiadwyr yn credu bod plant iau yn cyflwyno llai o broblemau ac mae eraill yn teimlo ei bod yn haws gofalu am ferched. 

“Nid yw hyn bob amser yn wir gan fod gan bob plentyn anghenion a phrofiadau gwahanol ac yn aml gall y plentyn tawelach fod yn anoddach gweithio ag ef. 

“Weithiau rydyn ni’n gwybod llai am brofiadau plentyn iau ond efallai y bydd gennym ni wybodaeth fanylach am blentyn hŷn. Ar gyfer y plant hŷn hyn rydym yn aml mewn sefyllfa well i ragweld unrhyw anghenion cymorth yn y dyfodol pe bai ei angen arnynt.

“Rydym yn llwyddo i leoli plant o bob grŵp oedran, rhyw, cefndir ac amgylchiadau, ond yn anffodus mae’n bosibl y gall plant hŷn, bechgyn, grwpiau o frodyr a chwiorydd a phlant ag anghenion ychwanegol aros ychydig yn hirach.

“Rydym yn annog pobl i ystyried pob plentyn wrth ddod i mewn i’r broses fabwysiadu.” 

Mae’r Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol a’i dimau rhanbarthol yn cefnogi pawb sy’n cael eu heffeithio gan fabwysiadu, gan weithio gyda rhieni biolegol a pherthnasau, rhieni mabwysiadol a gweithwyr proffesiynol i wneud yn siŵr bod lles gorau plentyn yn cael ei roi wrth wraidd pob mabwysiadu. 

Yn eu hysbyseb teledu newydd bwerus dilynwn hanes plentyn saith oed wrth iddo gael ei baru â’i deulu newydd. 

Mae’r hysbyseb emosiynol yn agor gyda bachgen ifanc yn cyfarch ei dad mabwysiedig yn gwisgo pob eitem o’i ddillad, gan gynnwys het wlanog a menig, esgidiau glaw melyn a gogls glas llachar. 

Mae’r hysbyseb – sy’n cynnwys actorion – yn datgelu sut mae’r plentyn wedi cael ei symud o gwmpas llawer ac y gallai gymryd amser i ddod allan o’i gragen. 

Rydyn ni’n gwylio wrth i’r bachgen bach frwydro i fwyta ffa pob ar dost gyda menig ymlaen a pha mor anodd yw sgorio gôl mewn esgidiau glaw. 

Yn y pen draw, mae’r bachgen yn teimlo’n ddigon diogel i dynnu ei ddillad amddiffynnol, yn gallu bwyta popcorn a gwylio ffilm gyda’i dad. 

Daw’r hysbyseb i ben gyda’r tad a’r mab yn gwisgo pâr o gogls yn hapus, gyda’r geiriau ‘Dewis mabwysiadu. Dewis teulu.’ 

Mae’r hysbyseb yn seiliedig ar brofiadau bywyd go iawn o fabwysiadu ledled Cymru – gan gynnwys Clare a Gareth a fabwysiadodd grŵp o frodyr a chwiorydd trwy Fabwysiadu’r Fro, y Cymoedd a Chaerdydd yn 2016. 

Eglura Clare: “Roedd ein mab yn gwisgo ei gogls nofio bob dydd, ym mhobman yr aeth o’r diwrnod y symudodd i mewn nes i’r strapiau rwber ddiflannu a chwympo’n ddarnau.” 

Wrth gyfeirio at yr hysbyseb dywed Suzanne Griffiths: “Rydym yn gobeithio y bydd yr hysbyseb teledu newydd yn helpu pobl sy’n meddwl am fabwysiadu i ddeall bod plant sydd wedi cael dechrau anodd neu heriol mewn bywyd yn aml wedi datblygu eu ffyrdd eu hunain o ymdopi ac felly mae angen amser, amynedd a chefnogaeth i’w helpu i ymgartrefu yn eu teuluoedd newydd.

“Mae rhai yn ymgartrefu’n haws nag eraill ond yr hyn sy’n bwysig yw eu bod yn cael eu galluogi i wneud hynny ar eu cyflymder eu hunain. Mae’r Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol yn cynnig cymorth i bob teulu newydd a sefydledig i gynorthwyo gyda’r addasiadau cynnar hynny, a thrwy gydol eu taith gydol oes fel teulu.”

Mae’r Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol yn gofyn i bobl rannu delweddau o’u hunain yn gwisgo gogls ar gyfryngau cymdeithasol #DewisTeulu ac i ddatgelu’r eiliadau a wnaeth eu teulu nhw. Tagiwch @nas_cymru i annog eraill i ddewis mabwysiadu.

I gael rhagor o wybodaeth am fabwysiadu, ewch i adoptcymru.com/dewisteulu

Mae Mabwysiadu Canolbarth a Gorllewin Cymru yn parhau i gynnig cyrsiau e-Ddysgu i’n mabwysiadwyr eu cwblhau yn gyffyrddus yn eu cartref eu hunain ac i’w gwneud yn eu hamser eu hunain. Mae’r cyrsiau hyn wedi’u creu a’u datblygu gan ddau blatfform dysgu, KCA ac ACEducation. Nod y cyrsiau ar-lein yw datblygu gwybodaeth, sgiliau a myfyrio fel rhan o daith ddysgu barhaus y mabwysiadwyr. 

Mae pob cwrs ar-lein am ddim i fabwysiadwyr Canolbarth a Gorllewin Cymru. Cysylltwch â ni drwy e-bost os oes gennych ddiddordeb mewn cwblhau cwrs ar hyfforddiantmabwysiadu@sirgar.gov.uk

MAE ymgyrch newydd a lansiwyd gan y Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol Cymru yn gobeithio annog mwy o bobl i fabwysiadu’r plant hynny sy’n aros hiraf.

Ar hyn o bryd mae 119 o blant yn aros i gael eu mabwysiadu yng Nghymru, gyda 29 o’r plant hynny yn aros am naw mis neu fwy.

I fechgyn, grwpiau brodyr a chwiorydd, plant dros dair oed, a’r rhai sydd â hanes cynnar cymhleth, gall yr aros i ddod o hyd i gartref am byth bara am amser hir.

Ond mae ymgyrch newydd a lansiwyd yn ystod yr Wythnos Genedlaethol Mabwysiadu (18-23 Hydref) eisiau newid hynny i gyd trwy chwalu’r myth bod babanod a merched yn haws i’w mabwysiadu

Er mwyn agor calonnau a meddyliau darpar fabwysiadwyr i’r plant hynny sy’n aros i ddod o hyd i deulu ar hyn o bryd, bydd #DewisTeulu yn clywed gan rieni o bob cwr o Gymru am realiti mabwysiadu plentyn, waeth beth fo’u hoedran, rhyw, neu os ydyn nhw’n rhan o grŵp siblingiaid.

Aeth mam sengl Natasha ati i fabwysiadu trwy Mabwysiadu Canolbarth a Gorllewin Cymru yn 2014. Gyda meddwl agored, ymchwiliodd Tasha i fabwysiadu yn drylwyr cyn iddi gychwyn ar y broses ar ei phen ei hun.

Mabwysiadodd Tasha, sy’n athrawes, frodyr a chwiorydd o dreftadaeth Gwlad Thai – merch dair oed a bachgen 20 mis oed – oherwydd ei bod yn gwybod bod bechgyn, plant lleiafrifol ethnig a brodyr a chwiorydd fel arfer yn aros yr hiraf i gael eu mabwysiadu.

Dywedodd hi: “Gwneir yn glir yn gynnar iawn y bydd pob plentyn mabwysiedig yn amlygu ei drawma mewn un ffordd neu’r llall ar ryw adeg yn eu bywyd. Rydych chi’n barod am rywfaint o hyn, ar adegau eraill fe all eich llorio chi’n llwyr.

“Fy merch oedd y mwyaf pryderus a hypersensitif o fy nau blentyn. Rwy’n credu, oherwydd ei bod hi’n hŷn pan aeth i ofal, mae ganddi fwy o atgof o esgeulustod. Roedd fy nheulu yn gwybod i fod yn fwy gofalus a rhoi sicrwydd ychwanegol iddi pan oedd hi’n dywyll neu pan oedd synau uchel – ond un peth na wnaethon ni baratoi ar ei gyfer yw pa mor bryderus oedd hi o falŵns ac unrhyw un yn canu Pen-blwydd Hapus.

“Ni allai ddweud wrthym pam, ond roedd yn storio cof na allwn ond dyfalu amdano. Fe achosodd iddi rewi a chrio neu ddod i redeg er mwyn cwtsio’n dynn arna i. Byddai rhieni eraill yn gofyn pam y gwnes i fynnu dod â hi i bartïon, ond doeddwn i ddim eisiau iddi golli allan na gorfod gofyn i’r dosbarth beidio â dathlu penblwyddi, felly buom yn gweithio gyda’n gilydd dros amser i’w helpu i ddod o hyd i strategaethau ymdopi. Nawr, mae hi wedi bod i ychydig o bartïon penblwyddi cysgu dros nos a bydd yn codi i ddawnsio mewn clwb plant ar wyliau – mae hi wedi dod yn bell.

“Rwy’n cofio cael dadl gyfeillgar gyda gweithiwr cymdeithasol ynglŷn â mabwysiadu rhynghiliol a theimlo’n gryf am beidio â gadael i’r gwahaniaeth yn lliw ein croen fod yn rhwystr. Cefais fy herio ar hyn wrth i’r gweithiwr cymdeithasol dynnu sylw nad fi fyddai’r un sy’n tyfu i fyny yn wahanol.

“Mewn sawl ffordd roedd hi’n iawn, a diolch byth, rydyn ni wedi llywio’r sgyrsiau am ein gwahaniaethau yn hawdd. Mae gennym ffrindiau aml-ethnig ac yn aml mae’n hoffi tynnu sylw pan mai fi yw’r un rhyfedd allan yn y car neu ar wyliau teuluol.

“Mae’r byd yn cynnwys cymaint o wahanol deuluoedd ac mae cymdeithas a mabwysiadu wedi dal i fyny â’i gilydd. Nid yn unig y gwnaeth hynny hi’n haws i mi fel person sengl fabwysiadu, mae cael enghreifftiau i ddangos sut mae’r teulu niwclear amrywiol yn helpu fy mab i ddeall bod pawb yn wahanol. Y diwrnod o’r blaen gofynnodd i mi pryd yr oedd yn cael tad, oherwydd mae gan bawb un. Pan wnaethon ni ailedrych ar stori ei dad biolegol a dechrau mynd trwy’r rhestr o deulu a ffrindiau a oedd yn ddibriod, wedi colli partneriaid neu sydd mewn cyplau o’r un rhyw, nid oedd mor bryderus mai dim ond y tri ohonom ni ydoedd. ”

Dywedodd Suzanne Griffiths, Cyfarwyddwr Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol Cymru: “Rydym yn gwybod o ymchwil a gynhaliwyd o fewn gwasanaethau mabwysiadu yng Nghymru bod mythau mewn perthynas ag oedran a rhyw yn parhau i fodoli; mae rhai darpar fabwysiadwyr yn credu bod plant iau yn cyflwyno llai o broblemau ac mae eraill yn teimlo ei bod hi’n haws gofalu am ferched.

“Nid yw hyn yn wir bob amser gan fod gan bob plentyn wahanol anghenion a phrofiadau ac yn aml gall y plentyn tawelach fod yn anoddach gweithio gydag ef.

“Weithiau rydyn ni’n gwybod llai am brofiadau plentyn iau, ond efallai bod gennym ni wybodaeth fanylach lle mae plentyn hŷn yn y cwestiwn. Ar gyfer y plant hŷn hyn rydym yn aml mewn gwell sefyllfa i ragweld unrhyw anghenion cymorth yn y dyfodol pe bai ei angen arnynt. “

Mae’r Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol yn gofyn i bobl rannu’r eiliadau wnaeth eu selio nhw fel teulu @nas_cymru #DewisTeulu i annog eraill i ddewis mabwysiadu.

I gael rhagor o wybodaeth am fabwysiadu, ewch i mabwysiaducgcymru.org.uk

Llongyfarchiadau ar ddod yn rhiant. Mae hwn yn gyfnod cyffrous wrth i chi ddechrau neu ymestyn eich teulu.

Mae’r prosiect Y 1000 Diwrnod Cyntaf yma i chi o ddiwrnod 1, i gynnig help llaw a chlust i wrando gan gymuned ffyniannus o gyd-fabwysiadwyr ledled Cymru.

• Cyngor a chymorth dros y ffôn neu drwy e-bost

• Cyrsiau hyfforddi rhad ac am ddim ar bynciau fel Gwaith Taith Bywyd, Addysg, a Chyswllt

• Diwrnodau teuluol i deuluoedd mabwysiadol

• Grwpiau cymunedol lleol, gan gynnwys grwpiau ‘dyddiau cynnar’

• Cymorth un-i-un yn ystod cyfnod anodd

• Cyfoeth o wybodaeth ac adnoddau

Yn Adoption UK, rydym yn gwybod pa mor anhygoel y gall bywyd teuluol fod. Gwyddom hefyd ein bod ni i gyd weithiau angen ychydig o gefnogaeth gan fabwysiadwyr eraill sy’n deall. Dewch i ymuno â’r gymuned.

Croeso i’r 1000 Diwrnod Cyntaf.

I ymuno, ewch i https://www.adoptionuk.org/first-1000-days

Mae tad mabwysiadol i ddau wedi sôn am y fraint y mae’n teimlo wrth wylio ei blant yn ffynnu ac yn tyfu.

Mae Alex* wedi disgrifio dod yn dad fel ‘math cwbl newydd a rhyfeddol o lawenydd’, ac ar Sul y Tadau mae’n annog mwy o ddynion i ystyried mabwysiadu.

Drwy Fabwysiadu Canolbarth a Gorllewin Cymru, mae Alex yn adrodd ei stori gan obeithio y bydd yn ysbrydoli.

Mae’r gwasanaeth yn cefnogi teuluoedd ac unigolion yn ystod pob cam o’r daith fabwysiadu, gan baru plant â phobl sy’n gallu rhoi bywyd teuluol cariadus, diogel a sefydlog iddynt.

I Alex a’i wraig, daeth eu penderfyniad i fabwysiadu ar ôl triniaeth ffrwythlondeb aflwyddiannus a’u harweiniodd i feddwl am eu cynlluniau o ran teulu.

Wrth gysylltu â thîm mabwysiadu eu hawdurdod lleol, cafodd y cwpl eu paru â bachgen bach ychydig dros flwyddyn ar ôl gwneud eu hymholiad cyntaf.

“Roedden ni wastad wedi siarad am fabwysiadu fel ffordd bosibl o ddechrau teulu,” meddai. “Gwnaethon ni roi cynnig ar rownd o IVF pan oedd hi’n amlwg na allen ni feichiogi’n naturiol, ond ar ôl i hynny fethu cymeron ni amser i fyfyrio.

“Dechreuon ni’r broses ym mis Ionawr. Cawson ni flwyddyn eithaf normal wrth fynd drwy’r broses – aethon ni i’r gwaith fel arfer, mynd i wyliau, ar wyliau, treulio amser gyda theulu a ffrindiau – yn ogystal â mynd i gyfarfodydd gyda gweithwyr cymdeithasol a mynychu cyrsiau.

“Gwnaethon ni geisio darllen cymaint ag y gallen ni a mynychu cyrsiau a hyfforddiant ychwanegol y tu allan i’r rhai a drefnwyd gan yr awdurdod lleol. Gwnaed penderfyniad gan y panel cymeradwyo ym mis Rhagfyr ac ar ôl bod yn llwyddiannus nid oedd gennym amser hir i aros cyn i blentyn gael ei baru â ni.

“Wnaethon ni ddim nodi y byddai bachgen neu ferch yn well gennym, ond roedd yr awdurdod lleol yn dda iawn o ran dod o hyd i blentyn oedd yn cyd-fynd â’n ffordd o fyw a’n proffiliau.

“Mae gan bob un ohonom ffyrdd o ddod o hyd i’n llawenydd ein hunain, ond roedd dod yn dad yn fath cwbl newydd a rhyfeddol o lawenydd nad oeddwn wedi’i brofi o’r blaen.”

Gan eu bod wedi cael profiad mor gadarnhaol, penderfynodd Alex a’i wraig fabwysiadu eto ddwy flynedd yn ddiweddarach.

“Roedd yn broses symlach yr eildro, gan ein bod yn gwybod beth i’w ddisgwyl,” meddai. “Roedd gennym weithiwr cymdeithasol gwahanol nad oedd wedi gweithio gyda phobl oedd yn mabwysiadu am yr eildro o’r blaen, felly roedd hi’n synnu braidd at lefel ein hyder!”

Mae Alex bellach yn cyfaddef ei fod yn siarad am fabwysiadu drwy’r amser ac mae’n dweud bod mabwysiadu wedi bod yn brofiad cadarnhaol.

“Ar ôl treulio blynyddoedd lawer heb blant yn fy mywyd a dod o hyd i lawenydd mewn sawl ffordd arall, rwy’n ymdrechu’n galed i beidio ag awgrymu bod pobl heb blant rywsut yn israddol, ond mae’n fraint lwyr gallu darparu amgylchedd diogel i ddau blentyn i’w gwylio’n ffynnu ac yn tyfu.

 “I unrhyw un sy’n ystyried mabwysiadu, byddwn yn eich cynghori i ddechrau ar y broses gyda’ch llygaid ar agor gan y bydd problemau annisgwyl yn codi, ond dyfalbarhewch – rydym yn siarad am blant, nid angenfilod!

“Mae llawer o grwpiau cymorth ar gyfer mamau mabwysiadol, ond ychydig iawn i dadau, felly manteisiwch ar unrhyw gyfle i fynd am gwrw gyda thad mabwysiadol – fe welwch fod mabwysiadu yn llawer mwy normal a chyffredin nag yr ydych yn ei feddwl! Ac os oes gennych fynediad i sianel Apple TV, gwyliwch ‘Trying’. Crynodeb doniol a gweddol gywir iawn o’r holl broses!”

Ar Sul y Tadau eleni – os yw’r tywydd yn caniatáu – mae Alex a’i deulu yn mynd i wersylla.

“Roedd y berthynas oedd gen i gyda fy nhad fy hun yn llawer mwy traddodiadol, felly rwy’n ceisio bod yn llawer mwy agored a chariadus gyda fy mhlant. Pan fydda i’n treulio amser gyda fy ffrindiau sydd hefyd yn dadau, dydw i ddim yn teimlo’n wahanol iddyn nhw – rwy’n caru fy mhlant yn ddiamod ac rwy’n hynod falch ohonyn nhw.”

Mae Mabwysiadu Canolbarth a Gorllewin Cymru yn wasanaeth pwrpasol sy’n cefnogi teuluoedd sy’n mabwysiadu i ddod at ei gilydd.

Mae’r tîm yn recriwtio, yn hyfforddi ac yn asesu darpar fabwysiadwyr i ddarparu lleoliadau mabwysiadu o ansawdd uchel ar gyfer plant a phobl ifanc lleol, gan eu galluogi i fyw gyda theuluoedd newydd, parhaol.

Nid oes meini prawf penodol ar gyfer dod yn rhiant mabwysiadol – does dim ots a oes gan ddarpar fabwysiadwyr blant eisoes, p’un a ydynt yn sengl neu’n gwpl (yn syth neu’n LHDT+), p’un a ydynt yn briod, yn ddi-briod neu mewn partneriaeth sifil.

Mae plant yn cael eu paru a’u lleoli gyda rhieni mabwysiadol ar ôl asesu eu bod â’r sgiliau i ddiwallu anghenion y plant a’u bod yn gallu darparu sefydlogrwydd a chyfle iddynt ffynnu.

Darperir cymorth parhaus i fabwysiadwyr a’u teuluoedd drwy gydol oes y plentyn mabwysiedig.

Yn lleol, mae angen mabwysiadwyr o amrywiaeth o gefndiroedd fel y gallwn osod plant gyda theuluoedd ac unigolion sy’n rhannu’r un diwylliant, iaith a chrefydd.

Gall unrhyw un sydd â diddordeb fynd i mabwysiaducgcymru.org.uk i gael cyngor a gwybodaeth.

Cynhelir sesiwn wybodaeth ar-lein ddydd Mercher, 21 Gorffennaf 2021, am 6.30pm – cofrestrwch cyn dydd Gwener, 16 Gorffennaf 2021.

Gellir gwneud ymholiadau hefyd gydag aelod o’r tîm mabwysiadu – anfonwch neges e-bost at adoptionenquiries@sirgar.gov.uk neu ffoniwch 0300 30 32 505.

* Newidiwyd enwau er mwyn diogelu manylion personol y plant.