MAE ymgyrch newydd a lansiwyd gan y Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol Cymru yn gobeithio annog mwy o bobl i fabwysiadu’r plant hynny sy’n aros hiraf.
Ar hyn o bryd mae 119 o blant yn aros i gael eu mabwysiadu yng Nghymru, gyda 29 o’r plant hynny yn aros am naw mis neu fwy.
I fechgyn, grwpiau brodyr a chwiorydd, plant dros dair oed, a’r rhai sydd â hanes cynnar cymhleth, gall yr aros i ddod o hyd i gartref am byth bara am amser hir.
Ond mae ymgyrch newydd a lansiwyd yn ystod yr Wythnos Genedlaethol Mabwysiadu (18-23 Hydref) eisiau newid hynny i gyd trwy chwalu’r myth bod babanod a merched yn haws i’w mabwysiadu
Er mwyn agor calonnau a meddyliau darpar fabwysiadwyr i’r plant hynny sy’n aros i ddod o hyd i deulu ar hyn o bryd, bydd #DewisTeulu yn clywed gan rieni o bob cwr o Gymru am realiti mabwysiadu plentyn, waeth beth fo’u hoedran, rhyw, neu os ydyn nhw’n rhan o grŵp siblingiaid.
Aeth mam sengl Natasha ati i fabwysiadu trwy Mabwysiadu Canolbarth a Gorllewin Cymru yn 2014. Gyda meddwl agored, ymchwiliodd Tasha i fabwysiadu yn drylwyr cyn iddi gychwyn ar y broses ar ei phen ei hun.
Mabwysiadodd Tasha, sy’n athrawes, frodyr a chwiorydd o dreftadaeth Gwlad Thai – merch dair oed a bachgen 20 mis oed – oherwydd ei bod yn gwybod bod bechgyn, plant lleiafrifol ethnig a brodyr a chwiorydd fel arfer yn aros yr hiraf i gael eu mabwysiadu.
Dywedodd hi: “Gwneir yn glir yn gynnar iawn y bydd pob plentyn mabwysiedig yn amlygu ei drawma mewn un ffordd neu’r llall ar ryw adeg yn eu bywyd. Rydych chi’n barod am rywfaint o hyn, ar adegau eraill fe all eich llorio chi’n llwyr.
“Fy merch oedd y mwyaf pryderus a hypersensitif o fy nau blentyn. Rwy’n credu, oherwydd ei bod hi’n hŷn pan aeth i ofal, mae ganddi fwy o atgof o esgeulustod. Roedd fy nheulu yn gwybod i fod yn fwy gofalus a rhoi sicrwydd ychwanegol iddi pan oedd hi’n dywyll neu pan oedd synau uchel – ond un peth na wnaethon ni baratoi ar ei gyfer yw pa mor bryderus oedd hi o falŵns ac unrhyw un yn canu Pen-blwydd Hapus.
“Ni allai ddweud wrthym pam, ond roedd yn storio cof na allwn ond dyfalu amdano. Fe achosodd iddi rewi a chrio neu ddod i redeg er mwyn cwtsio’n dynn arna i. Byddai rhieni eraill yn gofyn pam y gwnes i fynnu dod â hi i bartïon, ond doeddwn i ddim eisiau iddi golli allan na gorfod gofyn i’r dosbarth beidio â dathlu penblwyddi, felly buom yn gweithio gyda’n gilydd dros amser i’w helpu i ddod o hyd i strategaethau ymdopi. Nawr, mae hi wedi bod i ychydig o bartïon penblwyddi cysgu dros nos a bydd yn codi i ddawnsio mewn clwb plant ar wyliau – mae hi wedi dod yn bell.
“Rwy’n cofio cael dadl gyfeillgar gyda gweithiwr cymdeithasol ynglŷn â mabwysiadu rhynghiliol a theimlo’n gryf am beidio â gadael i’r gwahaniaeth yn lliw ein croen fod yn rhwystr. Cefais fy herio ar hyn wrth i’r gweithiwr cymdeithasol dynnu sylw nad fi fyddai’r un sy’n tyfu i fyny yn wahanol.
“Mewn sawl ffordd roedd hi’n iawn, a diolch byth, rydyn ni wedi llywio’r sgyrsiau am ein gwahaniaethau yn hawdd. Mae gennym ffrindiau aml-ethnig ac yn aml mae’n hoffi tynnu sylw pan mai fi yw’r un rhyfedd allan yn y car neu ar wyliau teuluol.
“Mae’r byd yn cynnwys cymaint o wahanol deuluoedd ac mae cymdeithas a mabwysiadu wedi dal i fyny â’i gilydd. Nid yn unig y gwnaeth hynny hi’n haws i mi fel person sengl fabwysiadu, mae cael enghreifftiau i ddangos sut mae’r teulu niwclear amrywiol yn helpu fy mab i ddeall bod pawb yn wahanol. Y diwrnod o’r blaen gofynnodd i mi pryd yr oedd yn cael tad, oherwydd mae gan bawb un. Pan wnaethon ni ailedrych ar stori ei dad biolegol a dechrau mynd trwy’r rhestr o deulu a ffrindiau a oedd yn ddibriod, wedi colli partneriaid neu sydd mewn cyplau o’r un rhyw, nid oedd mor bryderus mai dim ond y tri ohonom ni ydoedd. ”
Dywedodd Suzanne Griffiths, Cyfarwyddwr Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol Cymru: “Rydym yn gwybod o ymchwil a gynhaliwyd o fewn gwasanaethau mabwysiadu yng Nghymru bod mythau mewn perthynas ag oedran a rhyw yn parhau i fodoli; mae rhai darpar fabwysiadwyr yn credu bod plant iau yn cyflwyno llai o broblemau ac mae eraill yn teimlo ei bod hi’n haws gofalu am ferched.
“Nid yw hyn yn wir bob amser gan fod gan bob plentyn wahanol anghenion a phrofiadau ac yn aml gall y plentyn tawelach fod yn anoddach gweithio gydag ef.
“Weithiau rydyn ni’n gwybod llai am brofiadau plentyn iau, ond efallai bod gennym ni wybodaeth fanylach lle mae plentyn hŷn yn y cwestiwn. Ar gyfer y plant hŷn hyn rydym yn aml mewn gwell sefyllfa i ragweld unrhyw anghenion cymorth yn y dyfodol pe bai ei angen arnynt. “
Mae’r Gwasanaeth Mabwysiadu Cenedlaethol yn gofyn i bobl rannu’r eiliadau wnaeth eu selio nhw fel teulu @nas_cymru #DewisTeulu i annog eraill i ddewis mabwysiadu.
I gael rhagor o wybodaeth am fabwysiadu, ewch i mabwysiaducgcymru.org.uk